Πέρα από τα περιποιημένα νύχια και τα αισθητικά κριτήρια, τα πόδια μας είναι ένα από τα πιο παραμελημένα μέρη του σώματος, παρόλο που σηκώνουν καθημερινά όλο μας το βάρος. Στο βιβλίο του Η υγεία στα πόδια σου, ο φυσιοθεραπευτής Jesús Serrano εξηγεί πόσο καθοριστικό ρόλο παίζουν τα πόδια μας, στη στήριξη, στην απορρόφηση κραδασμών, στην κίνηση και στην ισορροπία. Επισημαίνει ότι αξίζουν τη φροντίδα που δίνουμε και στα υπόλοιπα μέρη του σώματος, μέσα από απλές συνήθειες και ασκήσεις που προλαμβάνουν προβλήματα στο μέλλον.
Τα παπούτσια μας περιορίζουν
Ο Serrano υποστηρίζει πως τα σύγχρονα παπούτσια στην ουσία «καταστέλλουν» τη φυσική λειτουργία των ποδιών. Τα χαρακτηρίζει εύθραυστα και περιοριστικά, επισημαίνοντας πως τα πόδια μας, όπως κάθε άλλο μέρος του σώματος, χρειάζονται εκπαίδευση και διέγερση για να λειτουργούν σωστά. Ιδανικά, τα δάχτυλα πρέπει να είναι ευθυγραμμισμένα, οι καμάρες δυνατές και ευέλικτες και οι αστράγαλοι να έχουν πλήρες εύρος κίνησης. Αν και δεν προτείνει να αποκτήσουμε «πόδια ζούγκλας», βλέπει τέτοιους πληθυσμούς ως παραδείγματα φυσικής υγείας των ποδιών.
Τα πόδια είναι η βάση της υγείας μας
Κατά τον Serrano, τα πόδια επηρεάζουν ολόκληρο το σώμα. Ακόμα και ένα στραβό νύχι μπορεί να επηρεάσει τη στάση και την ισορροπία μας, οδηγώντας π.χ. σε προβλήματα στη γνάθο. Κάθε κίνησή μας εξαρτάται από την ανάδραση των ποδιών μας. Ακόμα και το πώς κάνεις ένα απλό καθισματάκι μπορεί να επηρεαστεί από περιορισμένη κινητικότητα στους αστραγάλους ή από στραβά δάχτυλα.
Ανησυχητικό είναι πως όλο και περισσότεροι άνθρωποι στα 40 και 50 δυσκολεύονται να σταθούν ξυπόλυτοι στο ένα πόδι, επειδή τα δάχτυλά τους έχουν χάσει τη φυσική τους λειτουργία στήριξης. Για τον Serrano, το 95% των προβλημάτων στα πόδια προέρχεται από ακατάλληλα παπούτσια: στενά μπροστά, με υπερβολική στήριξη και μαλακές σόλες. Αυτά οδηγούν σε κότσια, στραβά δάχτυλα, νευρινώματα Morton και νύχια που μπαίνουν στο δέρμα. Όταν το πόδι δεν λειτουργεί φυσικά, αποδυναμώνεται και παραμορφώνεται.
Πώς να βελτιώσεις την υγεία των ποδιών σου
Η λύση, σύμφωνα με τον Serrano, είναι να περπατάμε περισσότερο ξυπόλυτοι, ιδανικά σε φυσικά, άνισα εδάφη. Στις πόλεις περπατάμε σε ίσιες, σκληρές επιφάνειες και φοράμε παπούτσια που αποκόβουν τα πόδια μας από το έδαφος. Αυτό στερεί από τα πόδια μας τη φυσική διέγερση που χρειάζονται. Ο Serrano τονίζει ότι πρέπει να επανέλθουμε σε δραστηριότητες που κάνουν τα πόδια να δουλεύουν όπως φτιάχτηκαν: να γραπώνουν, να πηδούν, να νιώθουν διαφορετικές υφές.
Αν δεν γίνεται να είσαι πάντα ξυπόλυτος…
Ο Serrano προτείνει παπούτσια που σέβονται τη φυσική ανατομία του ποδιού, με λεπτή, αντιολισθητική σόλα και όσο το δυνατόν πιο ευέλικτα. Ακόμα και οι κάλτσες με διαχωρισμένα δάχτυλα μπορούν να βοηθήσουν. Για βόλτες στο βουνό, μια ελαφρώς πιο χοντρή σόλα μπορεί να χρειαστεί, αλλά η γενική του συμβουλή είναι: όσο πιο απλό, τόσο το καλύτερο. Για όσους έχουν ήδη παθήσεις, συστήνει εξατομικευμένα παπούτσια με ειδική στήριξη ή πάτους, αλλά πάντα στη λογική της φυσικής κίνησης.
Τα πόδια χρειάζονται εκπαίδευση
Όπως γυμνάζουμε το υπόλοιπο σώμα, έτσι πρέπει να "γυμνάζουμε" και τα πόδια μας. Οι μύες, οι αρθρώσεις και τα οστά των ποδιών θέλουν κίνηση για να διατηρούνται δυνατά και υγιή. Ακόμα κι αν δεν έχεις πόνο στα πόδια, δεν σημαίνει ότι είναι υγιή. Πολλά προβλήματα ισορροπίας ή στάσης, ιδίως σε μεγαλύτερες ηλικίες, ξεκινούν από λάθος λειτουργία των ποδιών, χωρίς καν να το καταλάβουμε.
Ο Serrano προτείνει να περπατάμε ξυπόλυτοι στο σπίτι και σε ασφαλή μέρη, καθώς και να κάνουμε σταδιακή μετάβαση σε πιο λεπτά και ευέλικτα παπούτσια. Όπως δεν ξεκινάς απότομα στο γυμναστήριο, έτσι και η μετάβαση στο ξυπόλυτο περπάτημα πρέπει να γίνει σταδιακά. Σε λίγους μήνες, τα πόδια θα είναι πιο δυνατά, πιο μακριά και φαρδιά, τα δάχτυλα πιο ανοιχτά και η μυϊκή τόνωση ορατή.
