Και δεν είναι κάτι σύνθετο. Αλλά αν το αξιοποιήσεις σωστά μπορεί να του προσφέρει πάρα πολλά που ίσως δεν φαντάζεσαι καν. Ο κιρκάδιος ρυθμός δηλαδή το εσωτερικό βιολογικό μας ρολόι, ρυθμίζει σχεδόν κάθε λειτουργία του οργανισμού μας: από τον ύπνο και την πείνα, μέχρι την ενέργεια και τη διάθεση. Για τις γυναίκες, που συχνά καλούνται να ισορροπήσουν εργασία, οικογένεια και προσωπική φροντίδα, η κατανόηση και αξιοποίηση αυτού του ρυθμού μπορεί να είναι το δυνατό «κρυφό χαρτί» τους για περισσότερη ευεξία.
Τι είναι ο κιρκάδιος ρυθμός;
Ο όρος «κιρκάδιος» προέρχεται από τις λατινικές λέξεις circa (περίπου) και dies (ημέρα), δηλαδή «περίπου μία μέρα». Πρόκειται για έναν εσωτερικό 24ωρο κύκλο, ρυθμισμένο κυρίως από το φως και το σκοτάδι, που λέει στο σώμα μας πότε να είναι ξύπνιο και πότε να ξεκουράζεται. Το κέντρο ελέγχου βρίσκεται -φυσικά- στον εγκέφαλό μας και συγχρονίζεται καθημερινά με το φως της ημέρας.
Γιατί έχει ακόμα μεγαλύτερη σημασία για τις γυναίκες;
Ο κιρκάδιος ρυθμός δεν αφορά μόνο τον ύπνο. Ρυθμίζει επίσης:
Την κορύφωση ενέργειας: Για τις περισσότερες γυναίκες, οι ώρες μεταξύ 9 και 11 το πρωί είναι οι πιο παραγωγικές.
Την αίσθηση πείνας: Ο μεταβολισμός ανεβαίνει το πρωί και πέφτει το βράδυ. Βαριά γεύματα αργά το βράδυ επιβαρύνουν τον ύπνο και την πέψη.
Τις ορμονικές ισορροπίες: Οι ορμόνες του στρες (όπως η κορτιζόλη) ανεβαίνουν το πρωί, ενώ η μελατονίνη για τον ύπνο αυξάνεται το βράδυ.
Οι γυναίκες συχνά βιώνουν παραπάνω προκλήσεις, όπως διαταραχές ύπνου στην εγκυμοσύνη, στην εμμηνόπαυση ή λόγω επιβαρυμένου προγράμματος, που κάνουν τη ρύθμιση του κιρκάδιου ρυθμού ακόμα πιο σημαντική.
Πώς μπορείς να τον ρυθμίσεις σωστά;
Η καλή είδηση είναι ότι μικρές αλλαγές αρκούν για να ευθυγραμμίσεις το σώμα σου με το εσωτερικό του ρολόι:
Άνοιξε το φως το πρωί: Φυσικό φως ή δυνατό τεχνητό φως μόλις ξυπνήσεις βοηθά το σώμα να «ξυπνήσει» και να καταλάβει ότι είναι μέρα.
Τήρησε σταθερό πρόγραμμα ύπνου: Ξάπλωνε και ξύπνα την ίδια ώρα, ακόμη και τα Σαββατοκύριακα.
Προγραμμάτισε τις σημαντικές δουλειές νωρίς: Εκμεταλλεύσου τις πρωινές ώρες για απαιτητικές εργασίες. Το απόγευμα προτίμησε ελαφρύτερες δραστηριότητες.
Πρόσεξε τη διατροφή το βράδυ: Απόφυγε βαριά γεύματα ή καφεΐνη μετά τις 6 μ.μ. για καλύτερο ύπνο.
Χαμήλωσε τα φώτα το βράδυ: Σβήσε τα δυνατά φώτα και περιόρισε τις οθόνες μία ώρα πριν τον ύπνο.
Τι να θυμάσαι
Το σώμα μας λειτουργεί σαν ένα καλοκουρδισμένο ρολόι, αλλά χρειάζεται φροντίδα για να μένει συγχρονισμένο. Αξιοποιώντας τον κιρκάδιο ρυθμό σου, όχι μόνο θα νιώθεις πιο ξεκούραστη, αλλά θα αυξήσεις την ενέργεια και τη διάθεσή σου στην καθημερινότητα.