Παιδιά και όρια: Μια ειδικός εξηγεί τα "γιατί" και τα "πώς" που θέλουμε να γνωρίζουμε

02.03.2020
Παιδιά και όρια: Μια ειδικός εξηγεί τα "γιατί" και τα "πώς" που θέλουμε να γνωρίζουμε
Το παιδί χρειάζεται όρια. Κανόνας! Τον ακούμε διαρκώς. Τον επαναλαμβάνουμε κι εμείς. Η θεωρία απέχει πολύ από την πράξη όμως. Εμείς συζητήσαμε επί του θέματος με την κυρία Όλγα Δούκα, κλινική ψυχολόγο-ψυχοθεραπεύτρια και της ζητήσαμε να βάλει στη σειρά τις σκέψεις μας... Ιδού τα όσα ενδιαφέροντα μας είπε.

Από την ηλικία των 2 ετών τα παιδιά παλεύουν για την αυτονομία τους και για την απόκτηση ελέγχου αλλά δεν έχουν ακόμα την ικανότητα και την ωριμότητα να λειτουργήσουν ανεξάρτητα. Η αγωνία και η ματαίωση αυτή συχνά οδηγεί σε κρίσεις θυμού, σε αρνητισμό και επιθετικότητα, συμπεριφορές που είναι απόλυτα φυσιολογικές μέχρι την ηλικία των 6-7 ετών.

Οι γονείς έχουν καθήκον να μετατρέψουν αυτά τα ανήμπορα, αντικοινωνικά ή εγωκεντρικά νήπια σε κοινωνικά αυτοελεχόμενα παιδιά και τελικά σε ώριμους ενήλικες. Ιδού πώς:

Πότε ένα πρόβλημα αποτελεί τελικά πραγματικό πρόβλημα;

Όταν ένα παιδί γίνεται το παιδί τύραννος στην οικογένεια (είναι το παιδί που επιμένει να περνάει πάντα το δικό του), όταν ένα παιδί είναι θυμωμένο, γίνεται επιθετικό απέναντι στους γονείς του και στους συμμαθητές του, προς τα αδέρφια του ή ακόμα και προς τα ζώα. Ακόμα και όταν ένα παιδί γίνεται ιδιαίτερα ενεργητικό, «κουρδίζεται» εύκολα, είναι εξαιρετικά θορυβώδες, άγριο και συχνά εκτός ελέγχου.

Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς;

Αρχικά, οι γονείς θα πρέπει να ανακαλύψουν τι κρύβεται πίσω από την απειθαρχία, την επιθετικότητα και τον αρνητισμό των παιδιών σε κάθε ηλικία. Κανένας δεν μπορεί να πει πόσο καιρό διαρκούν οι διάφορες κρίσεις της προσωπικότητας, γιατί περί αυτού πρόκειται. Οι γονείς πρέπει να διαθέτουμε χώρο στα παιδιά μας και να τους αναγνωρίσουμε το δικαίωμα της δικής τους γνώμης.

Η επιβολή ενός αυταρχικού και κυριαρχικού ελέγχου μέσα από τη σωματική τιμωρία, μέσα από τις σκληρές βρισιές και τους χαρακτηρισμούς, τις γεμάτες θυμό απειλές αλλά και τη στέρηση προνομίων δεν φέρουν δυστυχώς κανένα αποτέλεσμα. Η βία γεννά βία και ένας φαύλος κύκλος ξεκινά χωρίς αρχή και τέλος.

Η σωστή χρήση της γονεικής εξουσίας όπως εξάλλου και της κάθε εξουσίας δεν είναι να εκμηδενίζει τις άλλες απόψεις, αλλά να ενσωματώνει και να εμπεριέχει αυτές που θεωρεί θετικές στο σύνολο των δικών της αποφάσεων.

Είναι λοιπόν σημαντικό οι γονείς να κατανοήσουν ότι τα παιδιά μαθαίνουν μέσα από τη δική τους συμπεριφορά, επειδή ταυτίζονται μαζί τους και έτσι με το να μιμούνται τους γονείς τους τα παιδιά αναζητούν παράλληλα και την αποδοχή.

Ένας χρυσός κανόνας στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών είναι το πλαίσιο δράσης που κινούνται τα παιδιά να έχει ξεκάθαρα όρια (αυτό μπορείς, αυτό όχι), να οργανώνεται πάνω σε λίγες μόνο απαγορεύσεις (οι οποίες είναι απαραίτητες και δεν τις διαπραγματευόμαστε), και να υποστηρίζεται από τους γονείς με συνέπεια και σταθερότητα στο χρόνο καθώς οι συνεχείς μεταβολές των κανόνων προκαλούν στα παιδιά σύγχυση, θυμό και επιθετικότητα.

Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο οι γονείς αφήνουν στα παιδιά τους το προνόμιο της επιλογές και του πειραματισμού γιατί αυτά τα στοιχεία είναι εκείνα που θα τα οδηγήσουν σιγά σιγά στην ανακάλυψη του εαυτού τους.

Τέλος δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα παιδιά μας έχουν ανάγκη από στοργή και κατανόηση και χρειάζονται την αμέριστη βοήθειά μας για να αναπτύξουν την προσωπικότητά τους.

Καλή επιτυχία! Και θυμόμαστε πάντα ότι καλός γονιός γίνεσαι. Δεν γεννιέσαι!