Αυτό το συγκεκριμένο είδος διατροφής παρέχει πολλά οφέλη, καθώς τα φυτικά προϊόντα περιέχουν πολλές ίνες και διατροφικά στοιχεία, ενώ σχεδόν καθόλου ουσίες που βλάπτουν τον οργανισμό μας, όπως χοληστερόλη και κορεσμένα λιπαρά. Τι είναι όμως ακριβώς η χορτοφαγία και ποιες τροφές αποκλείει; Αυτό το είδος διατροφής είναι κατάλληλο για όλους τους ανθρώπους ανεξαρτήτως ηλικίας; Υπάρχουν κίνδυνοι; Με αφορμή, λοιπόν, τον εορτασμό της «παγκόσμιας ημέρας της Χορτοφαγίας» την 1η Νοεμβρίου, ας ξεκινήσουμε να γνωρίσουμε με κάθε λεπτομέρεια αυτό το υγιεινό μοντέλο διατροφής!
Τι σημαίνει ο όρος «χορτοφάγος»;
Χορτοφάγος θεωρείται εκείνος, ο οποίος έχει συνειδητά αποκλείσει από το καθημερινό του διατροφολόγιο την κατανάλωση κρέατος και τροφών ζωικής προέλευσης και αντιθέτως, έχει αυξήσει την πρόσληψη φυτικών ινών.
Τι είναι η χορτοφαγία;
Γενικά, πρόκειται για μια φιλοσοφία διατροφής η οποία επιβάλλει την αποφυγή τροφών προερχόμενων από ζωικά προϊόντα και επιτρέπει την κατανάλωση φυτικών τροφών, όπως φρούτα, εσπεριδοειδή, σιτηρά, καρπούς και λαχανικά. Ομως, υπάρχουν διάφορα είδη χορτοφαγίας, τα οποία χαρακτηρίζονται από το είδος των τροφών που περιλαμβάνουν.
Τα είδη της χορτοφαγίας:
«Γαλακτο-ωο-χορτοφάγοι». Το συγκεκριμένο είδος χορτοφαγίας περιλαμβάνει αβγά και γαλακτοκομικά προϊόντα και αποκλείει το κρέας, τα πουλερικά και τα ψάρια. Μάλιστα, στην Αμερική οι περισσότεροι χορτοφάγοι ανήκουν σ' αυτή την κατηγορία.
«Γαλακτο-χορτοφάγοι». Σε αυτό το μοντέλο διατροφής περιλαμβάνονται μόνο τα γαλακτοκομικά προϊόντα, ενώ αποκλείονται το κρέας, τα πουλερικά, τα αβγά και τα ψάρια.
«Αυστηρά χορτοφάγοι». Κανένα είδος ζωικού προϊόντος δεν επιτρέπεται σε αυτό το είδος χορτοφαγίας. Δηλαδή, αποκλείονται το κρέας, τα πουλερικά, τα ψάρια, τα αβγά, το γάλα, το τυρί και γενικότερα, απαγορεύονται αυστηρά όλα τα ζωικά προϊόντα.
«Μερικώς χορτοφάγοι». Η συγκεκριμένη διατροφή διαφοροποιείται από όλα τα παραπάνω είδη, αφού περιστασιακά περιλαμβάνει πουλερικά ή ψάρι, αλλά ποτέ κόκκινο κρέας.
Τα πλεονεκτήματα της χορτοφαγίας
Ολοι οι χορτοφάγοι αποκομίζουν πολλά οφέλη από τη διατροφή τους, καθώς είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, απαραίτητα για μία «καλή υγεία». Επίσης, το συγκεκριμένο διατροφολόγιο που ακολουθούν δεν περιέχει ουσίες βλαβερές για τον ανθρώπινο οργανισμό, όπως ζωικές πρωτεϊνες, χοληστερόλη και κορεσμένα λιπαρά, αλλά είναι πλούσιο σε πρωτεύοντα συστατικά, όπως καροτίνη, σύνθετους υδατάνθρακες, φυτικές ίνες και φυλλικό οξύ.
Σύμφωνα με τις επιστημονικές έρευνες, οι άνθρωποι που ακολουθούν τη χορτοφαγία έχουν μικρότερα ποσοστά εμφάνισης πολλών ασθενειών, συγκριτικά με τους μη χορτοφάγους, όπως για παράδειγμα οι καρδιακές παθήσεις, η υψηλή πίεση, ο τύπος 2 του διαβήτη, ακόμη και κάποιες μορφές καρκίνου. Η χορτοφαγία λοιπόν, επιστημονικά αποδεδειγμένα, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εκδήλωσης αυτών των ασθενειών με πολλούς τρόπους, αφού η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων φρούτων και λαχανικών θωρακίζει τον ανθρώπινο οργανισμό. Ακόμη, οι χορτοφάγοι δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα παχυσαρκίας και αυτό συμβαίνει, γιατί τα επίπεδα της «κακής» χοληστερόλης είναι πολύ χαμηλά σε αυτούς, αφού η διατροφή τους είναι χαμηλή σε λιπαρά και πλούσια σε προϊόντα σόγιας, τα οποία έχουν την ιδιότητα να μειώνουν τα επίπεδα της χοληστερόλης.
Ομως Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι και μια ισορροπημένη «μη χορτοφαγική» διατροφή μπορεί να ωφελήσει την υγεία μας. Μάλιστα, κανένας επιστήμονας δεν μπορεί με σιγουριά να ισχυριστεί ότι η χορτοφαγία είναι η καλύτερη διατροφή.Επιστημονικές έρευνες έχουν αποδείξει ότι οι χορτοφάγοι, περισσότερο από τους μη χορτοφάγους, διαλέγουν και έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής, δηλαδή επιλέγουν να μην καπνίζουν, να γυμνάζονται συστηματικά και να αποφεύγουν την κατανάλωση αλκοόλ. Ετσι, οι επιλογές τους αυτές, σε συνδυασμό με τη διατροφή τους, είναι που επηρεάζουν θετικά την υγεία τους.
Τα μειονεκτήματα της χορτοφαγίας
Εάν επιλέξουμε να γίνουμε χορτοφάγοι, πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί, γιατί όλα τα οφέλη της χορτοφαγίας μπορούν να εξαλειφθούν, εάν τα γεύματα δεν είναι σωστά σχεδιασμένα, με τρόπο τέτοιο, ώστε να περιέχουν όλα τα θρεπτικά συστατικά, που σε μια τέτοια διατροφή είναι δύσκολο να αποκτηθούν.
Οι περισσότεροι χορτοφάγοι λαμβάνουν όλα τα απαιτούμενα θρεπτικά συστατικά, ακολουθώντας μια ισορροπημένη διατροφή η οποία περιέχει γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλών λιπαρών, τροφές ολικής άλεσης, λαχανικά και φρούτα. Ομως οι αυστηρά χορτοφάγοι, οι οποίοι δεν καταναλώνουν καθόλου ζωικά προϊόντα, μπορεί να αντιμετωπίσουν προβλήματα.
Γι αυτό, εάν αποφασίσουμε να αλλάξουμε το διατροφολόγιό μας, πρέπει να συμβουλευτούμε έναν ειδικό διατροφολόγο, ο οποίος θα μας βοηθήσει στο σχεδιασμό του μοντέλου της διατροφής μας, έτσι ώστε να περιέχει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, που δεν περιέχονται σε μεγάλες ποσότητες στη διατροφή των χορτοφάγων, όπως το ασβέστιο, ο σίδηρος, οι βιταμίνες Β12, D και ο ψευδάργυρος.
Συμβουλή
Ο σίδηρος απορροφάται από τον οργανισμό μας πιο εύκολα από τα ζωικά προϊόντα, παρά από τα φυτικά. Γι αυτόν ακριβώς τον λόγο, όταν ακολουθούμε μια διατροφή χορτοφαγίας, θα πρέπει να καταναλώνουμε μεγαλύτερες ποσότητες φυτικών τροφών που περιέχουν σίδηρο, ώστε ο οργανισμός μας να αποκτήσει τα συνιστώμενα επίπεδα σιδήρου, που χρειάζεται.
Επίσης, για να διευκολύνουμε την απορρόφηση του σιδήρου, μπορούμε να καταναλώνουμε καθημερινά σε κάθε μας γεύμα τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνη C, όπως φρούτα, εσπεριδοειδή κ.ά. Επιπλέον, πρέπει να αποφεύγουμε να τρώμε φυτικές τροφές μαγειρεμένες με ανθυγιεινό τρόπο, γιατί είναι εξίσου επιβαρυντικό για την υγεία, όπως τα πλούσια σε λιπαρά ζωικά προϊόντα.
Γεύση και χορτοφαγία
Τo διατροφολόγιο της χορτοφαγίας σε καμία περίπτωση δεν είναι ανιαρό και άγευστο, αφού με τους κατάλληλους τρόπους μαγειρέματος, τα διάφορα μπαχαρικά και μυρωδικά, καθώς και την προσθήκη νοστιμότατων ντρέσινγκ μπορούμε να δημιουργήσουμε μοναδικότατα πιάτα, αξεπέραστης νοστιμιάς και το κυριότερο άκρως υγιεινά!
