Μemorias Del Subdesarollo /1968, DVD, ΠΕΡΙΟΧΗ 2, MR. BONGO FILMS
Στο κατώφλι της πέμπτης δεκαετίας του βίου του, ο Σέρχιο περιδιαβαίνει μόνος τους δρόμους της Αβάνας, προσπαθώντας να κατανοήσει τι είναι αυτό που συντελείται γύρω του. Καλλιεργημένος αστός του οποίου η οικογένεια έχει ήδη διαφύγει στο Μαϊάμι, αρνείται (δύναμη ή αδυναμία;) την απόδραση και γεμίζει τις ημέρες του φλερτάροντας και παρακολουθεί τους δρόμους της πόλης από το τηλεσκόπιο του δωματίου του. Ευφυής, νωθρός, κατακλυσμένος από σκέψεις, ο Σέρχιο είναι βαθιά αποξενωμένος.
Αυτόν τον τραγικό μετεωρισμό επιχειρεί να αποδώσει ο Τόμας Γκουτιέρεζ Αλέα, να τον προσεγγίσει από κάθε οπτική γωνία, να τον περικυκλώσει με κάθε πιθανή αφηγηματική στρατηγική. Γι αυτό και οι «Μνήμες Υπανάπτυξης» συγχωνεύουν την τεχνοτροπία της αποξένωσης α λα Αντονιόνι με ντοκιμαντερίστικες καταγραφές, πραγματικές εικόνες αρχείου και σουρεαλιστικές παρεμβολές. Για τον ίδιο λόγο ο Αλέα συμπάσχει ή αποστασιοποιείται από τον ήρωά του κατά το δοκούν, σκιαγραφώντας έτσι ένα διακριτικό πορτρέτο των δικών του αντιφάσεων. Δεν πρέπει να ξεχνάμε, εξάλλου, ότι ο σκηνοθέτης - σύμβολο του κουβανικού σινεμά προσπάθησε επίσης να συμβιβαστεί με την αστική καταγωγή και την ευρωπαϊκή παιδεία του και να βρει τη θέση του στην επανάσταση.
Υπό το φως της εσωτερικής πάλης του Αλέα, ακόμη και ο τίτλος της ταινίας καθίσταται προβληματικός στην ερμηνεία του: τι χαρακτηρίζεται ως «υπανάπτυξη»; Η ελλιπής παιδεία των Κουβανών προλετάριων, οι αστικές καταβολές που καθηλώνουν τον απολιτίκ ήρωα στην αδράνεια ή μήπως και τα δύο; Κανείς δεν μπορεί να βάλει το χέρι του στη φωτιά. 40 χρόνια μετά, η ταινία παραμένει ένας ιδεολογικός και αισθητικός λαβύρινθος και μέσα στις μυστήριες ατραπούς των εικόνων της μοιάζει πιο αινιγματική από κάθε άλλο δείγμα «στρατευμένου» σινεμά. (Η έκδοση δεν περιέχει extras, μόνο αγγλικούς υπότιτλους).
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ
