Πόσοι φίλοι χωράνε στη ζωή σου; Ο χρυσός αριθμός

26.02.2016
Πόσους φίλους μπορεί κανείς ν΄αποκτήσει στη ζωή του και πόσους μπορεί να... διαχειριστεί; Ο εξελικτικός Ψυχολόγος Ρόμπιν Ντούνμπαρ δίνει αριθμό κι είναι 150, ούτε ένας περισσότερο.

Από τη Δήμητρα Γκούντρα

Όπως σημειώνει ο ίδιος, μπορεί το Facebook και άλλα κοινωνικά δίκτυα να μας έπιτρέπουν να μαζεύουμε χιλιάδες "φίλους" αλλά δεν μπορούμε να έχουμε φυσική επαφή κατά τη διάρκεια της ζωής μας με τόσους πολλούς ανθρώπους. Ο κύκλος των φίλων παραμένει μικρός και περιορισμένος κι αυτό είναι απόλυτα φυσιολογικό κι έχει να κάνει με την ανθρώπινη φύση.

Τι σημαίνει φιλία;

Και τι σημαίνει φιλία; Ο ίδιος ορίζει τους φίλους ως τα άτομα με τα οποία κρατάμε επαφή, μοιραζόμαστε πληροφορίες και θυμόμαστε λεπτομέρειες για τα ίδια και τη ζωή τους.

Ο ιδανικός αριθμός φίλων του Ντούνμπαρ ορίζεται ως ένα θεωρητικό όριο στον αριθμό τψν ανθρώπων με τους οποίους κάθε άτομο μπορεί να συνάψει ουσιαστικές κοινωνικές σχέσεις. Κι αν και η θεωρία του Ντούνμπαρ είναι παλιά - έχει αναπτυχθεί ήδη από τη δεκαετία του '90 - επανέρχεται στο προσκήνιο εξαιτίας νέων ερευνών για τα κοινωνικά δίκτυα όπως το Facebook που έχει αυξήσει τους διαδικτυακούς "φίλους" σε χιλιάδες και κάποιοι επιμένουν πως τα νέα δεδομένα έρχονται να δώσουν τέλος στην προηγούμενη θεωρία.

Αλλά ο Ντούνμπαρ αντικρούει αυτό το επιχείρημα λέγοντας πως καλώς ή κακώς οι άνθρωποι με τους οποίους επικοινωνούμε μέσω του διαδικτύου, για τους περισσότερους από εμάς, είναι οι ίδιοι με αυτούς που θα έχουμε επαφή και στην καθημερινότητά μας, εκτός διαδικτύου.

Άλλωστε, στην πραγματικότητα ο μέσος όρος φίλων στο Facebook για τον μέσο χρήστη είναι οι 120 με 130, αριθμός πολύ μικρότερος από αυτόν του Ντούνμπαρ. Κι αν απορείς πώς γίνεται αυτό, σκέψου πως ανάμεσα στους χρήστες των social media είναι ηλικιωμένοι, παιδιά αλλά και άτομα που δεν ασχολούνται ιδιαίτερα.

Ο χρυσός αριθμός έχει εφαρμογή και στην εργασία

Ο χρυσός αριθμός έχει εφαρμογή και στην εργασία

Ο Ντούνμπαρ ασχολήθηκε εκτεταμένα με το ζήτημα και με πολυετή έρευνα για να φτάσει στον χρυσό αριθμό. Μια από τις πιο διάσημες μελέτες είναι αυτή που διεξήγαγε σε συνεργασία με τον ανθρωπολόγο Ράσελ Χιλ. Οι δυό τους εξέτασαν τις ευχετήριες κάρτες που έστελναν οι άνθρωποι σε συγγενείς και φίλους. Το 1/4 αφορούσε συγγενείς, περίπου 2/3 σε φίλους και μόλις 8% σε συναδέφλους ενώ το σύνολο ξεπερνούσε το χρυσό αριθμό των 150.

Ο αριθμός 150 μάλιστα δεν είναι τυχαίος κι έχει ιδιαίτερη σημασία. Όπως διαπιστώθηκε, ακόμη και μια εταιρεία δουλεύει καλύτερα όταν οι εργαζόμενοι είναι μέχρι 150 με έναν παραπάνω να προκαλεί πρόβλημα.

Μπορεί κάποιος να έχει φίλους που εντάσσονται στην κατηγορία των απλών γνωστών, των συναδέλφων, των συμμαθητών κτλ κι αυτό γιατί όπως εξηγεί ο Ντούνμπαρ, σε μικρές επιχειρήσεις, οι συνάδελφοι συνήθως γίνονται και φίλοι. Αντίθετα σε μεγάλους ομίλους, συνήθως οι εργαζόμενοι μετά το ωράριό τους δεν κάνουν παρέα και οι φίλοι τους είναι εκτός περιβάλλοντος εργασίας.

Και ως προς τα διαφορετικά επίπεδα φιλίας;

Και ως προς τα διαφορετικά επίπεδα φιλίας;

Δεν είναι κάθε φιλία ίδια. Κι αυτό είναι καλό! Επιστημονικό άρθρο του 2012 των Ράσελ Σμιθ και Μάικλ Φόστερ υποστηρίζει πως οι απλοί γνωστοί και οι πρόσφατες γωριμίες σε πολλές περιπτώσεις λειτυργούν βοηθητικά από πολλές απόψεις, περισσότερο κι από τους κολλητούς. Είναι πιο πιθανό να βρεις νέα δουλειλα, καινούριο διαμέρισμα ή να ενημερωθείς για κοινωνικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις από άτομα του ευρύτερου περιβάλλοντος παρά του στενού.

Με άλλα λόγια, κάθε φιλία, στενή ή μη έχει σημασία, ακόμη κι αυτές που δε θα καταλήξουν σε πολύωρες συζητήσεις. Δε χρειάζεται κάθε άτομο του περιβάλλοντος να γίνει κολλητός λαλλά αυτό είναι φυσιολογικό και σύμφωνα με τον Ντούνμπαρ είναι και λογικό αφού - ούτως ή άλλως - δε θα μπορούσαμε να χειριστούμε περισσότερους από 150 φίλους.