Γ. Παπαμιχαήλ: «Δεν έγραψα το βιβλίο για να κρίνω και να κατακρίνω»

18.08.2008
Για πολλούς μήνες ακούγαμε και συζητούσαμε για το περιεχόμενο του βιβλίου του Γιάννη Παπαμιχαήλ. Το πιο πολυσυζητημένο βιβλίο της χρονιάς από τη Δευτέρα βρίσκεται στις προθήκες των βιβλιοπωλείων και, σύμφωνα με τις προβλέψεις, θα γίνει best seller. Το διαβάσαμε και σας το παρουσιάζουμε.

Aπό τη Βίκυ Διαμάντη

Για πολλούς μήνες ακούγαμε και συζητούσαμε για το περιεχόμενο του βιβλίου του Γιάννη Παπαμιχαήλ. Το πιο πολυσυζητημένο βιβλίο της χρονιάς από τη Δευτέρα βρίσκεται στις προθήκες των βιβλιοπωλείων και, σύμφωνα με τις προβλέψεις, θα γίνει best seller. Το διαβάσαμε και σας το παρουσιάζουμε.

Μεγάλη τιμή και δόξα για μια εγχώρια σταρ να βρεθεί στην ίδια σκηνή με τη μεγαλύτερη σταρ της ποπ. Φαντάζεστε τη δημοσιότητα που θα προκύψει όχι μόνο από αυτό καθεαυτό το γεγονός, αλλά και από τα προεόρτια και τις φήμες;

Έκπληξη πρώτη: Βιογραφία της Αλίκης Βουγιουκλάκη περιμέναμε να διαβάσουμε και, αντ αυτής, ξεφυλλίσαμε μία τρυφερή εξομολόγηση, τη βιογραφία του πολυαγαπημένου της γιου, που ουσιαστικά είναι το ψυχογράφημα ενός παιδιού που είχε γονείς δύο από τους σημαντικότερους ηθοποιούς της Ελλάδας. Αυτή είναι η αίσθηση που αφήνει η ανάγνωση του βιβλίου του Γιάννη Παπαμιχαήλ «Έχω ένα μυστικό».

Έκπληξη δεύτερη: Όλοι είχαν τις επιφυλάξεις τους για το πώς θα μιλούσε ο Γιάννης για τη μητέρα του, για τον πατέρα του και για τους ανθρώπους που έζησαν μαζί τους. Εξέφραζαν φοβίες για τα όσα με τη δική του ματιά θα αποκάλυπτε. Διάφορα έχουν γραφτεί στις βιογραφίες της Αλίκης Βουγιουκλάκη, που ήταν πολλές μέσα στο πέρασμα των χρόνων, στην περίπτωση όμως του Γιάννη Παπαμιχαήλ πρόκειται για μία λυτρωτική κίνηση, μία αποκάλυψη για όσα δεν πρόλαβε να πει στους γονείς του, αλλά και για όσα έζησε μαζί τους. Λίγα πράγματα γράφει για τρίτους. Και πάντα μέσα από το πρίσμα της επιρροής που ασκούσαν στη ζωή της μητέρας του και κατ επέκταση στη δική του.

Η γυναίκα πίσω

από τη βιτρίνα της σταρ

Όταν ο Γιάννης αναφέρεται στη μητέρα του, μιλάει με θαυμασμό. Άλλωστε, ο ίδιος παραδέχεται ότι τα πρώτα χρόνια της ζωής του τα πέρασε δίπλα της και έτσι το δέσιμό τους ήταν πολύ δυνατό. Μιλάει για εκείνη με απέραντη τρυφερότητα και αναπολεί στιγμές που μοιράστηκαν οι δυο τους, αλλά και προσωπικές συζητήσεις που έκαναν στην προσπάθειά του να περάσει μέσα από τη βιτρίνα της σταρ και να σταθεί στη γυναίκα και στον άνθρωπο, στην Αλίκη με τα συναισθήματά της, τις σκέψεις της, τη ζωντάνια της, τις αγωνίες της και τις απογοητεύσεις της. Αν και το καταφέρνει πολύ επιτυχημένα στο μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου, υπάρχουν ωστόσο σημεία που μεταφέρει απλώς το γεγονός, χωρίς όμως να στέκεται στην ουσία, στο συναίσθημα. Τραγικές είναι οι σκηνές που περιγράφει με γλαφυρότητα το Γολγοθά της και τη μάχη της με την επάρατη νόσο. Την παλικαροσύνη της, αλλά και τις στιγμές εκείνες που το βλέμμα της άδειαζε, έχανε τη λάμψη και ζωγραφιζόταν ο φόβος για το αύριο. Η ίδια δεν λύγισε, σύμφωνα πάντα με όσα εξιστορεί ο Γιάννης, ούτε λεπτό, τα συναισθήματα όμως ήταν έντονα. Ο θάνατός της για εκείνον θα είναι μία νέα σελίδα στη ζωή του με τον τίτλο...

Μοναξιά
Λιγοστοί φίλοι του στέκονται μετά στο πλευρό του και τον στηρίζουν, όλοι εκείνοι που περιτριγύριζαν τη μεγάλη σταρ σιγά-σιγά αποχωρούν και ο ίδιος νιώθει εγκατελειμμένος και πολύ μόνος. Παραδέχεται τα λάθη του. Τα λάθη που έκανε μετά το θάνατο της μητέρας του. Τόσο στο χειρισμό της περιουσίας που του άφησε όσο και στο γεγονός πως μετά το θάνατό της κλείστηκε πολύ στον εαυτό του και δεν άφησε χώρο σε κάποιους ανθρώπους που τον αγαπούσαν να σταθούν πλάι του. Ένας τέτοιος άνθρωπος, όπως εξομολογείται ο Γιάννης, ήταν η γιαγιά του η Έμυ.

Η σχέση με τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ
Αναφέρεται, επίσης, ο Γιάννης και στη σχέση με τον πατέρα του. Με μία πιο σκληρή γλώσσα μιλάει για εκείνον, το «χαμένο» πατέρα, όπως τον αποκαλεί σε ένα σημείο του βιβλίου. Μιλάει για τις στιγμές που έζησε δίπλα του και για την απέραντη αγάπη που ένιωθε για εκείνον. Όπως άλλωστε λέει ο Γιάννης Παπαμιχαήλ, δεν έγραψε αυτό το βιβλίο για να κρίνει και να κατακρίνει κανέναν, παρά μόνο να μιλήσει για τη ζωή του με τους γονείς του. Στο θέμα του πατέρα του είναι, θα λέγαμε, αυστηρός. Αποκαλύπτει τους έντονους τσακωμούς των δύο γονιών του και τον ανταγωνισμό που πλήγωνε τη σχέση τους και σκότωνε την αγάπη τους. Δεν τον κατηγορεί για το γεγονός ότι τον αποκλήρωσε, ενώ αφήνει και υπόνοιες ότι μετά το θάνατό του κάποιοι προσπάθησαν να τον παραπλανήσουν, παρουσιάζοντάς του αλλοιωμένα στοιχεία για τα περιουσιακά στοιχεία. Ο ίδιος νιώθει κατά ένα μέρος «θύμα» της σχέσης Δημήτρη-Αλίκης, αφού πολλά από τα βιώματά του προσδιορίζονταν από αυτόν τον έρωτα και τις διακυμάνσεις του. Ωστόσο, σε διάφορα σημεία του βιβλίου τονίζει ότι μετά το θάνατο και του πατέρα του, η μοναξιά που βίωσε ήταν ατελείωτη και τον εγκλώβιζε σε καταστάσεις που δεν ήταν απόλυτα δική του επιλογή, αλλά αποτέλεσμα των όσων είχε ζήσει.

Οι άνδρες της Αλίκης
Πέρα από τον έρωτα με τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ, όμως, η Αλίκη Βουγιουκλάκη έζησε και άλλους έρωτες. Ο Γιάννης μιλάει με μεγάλο σεβασμό και εκτίμηση για τον Γιώργο Ηλιάδη και μάλιστα θεωρεί ότι αυτός ίσως ήταν ο πιο μεγάλος έρωτας της μητέρας του. Αποδεικνύεται, κατά τον Γιάννη, και από το γεγονός ότι εκείνη τελικά ανέβηκε μαζί του τα σκαλιά της εκκλησίας και παντρεύτηκαν. Ο ίδιος ο Γιάννης λέει για τον Ηλιάδη ότι του στάθηκε σαν πατέρας και ότι κατάφερε να αναπληρώσει το κενό του «χαμένου» πατέρα του. Γυρίζοντας ακόμα πιο πίσω στο παρελθόν, μιλάει για το φλερτ της μητέρας του με τον μπον βιβέρ Νίκο Μπότση, αλλά και για το ειδύλλιο με τον τέως βασιλέα Κωνσταντίνο που, όπως χαρακτηριστικά λέει, ήταν ο μόνος άνδρας που εξαιτίας και των περιστάσεων αρνήθηκε την Αλίκη. Μιλάει, όμως, και για το φίλο του Βλάσση Μπονάτσο. Η Αλίκη δίπλα στον Βλάσση έζησε μία δεύτερη εφηβεία, όπως αποκαλύπτει ο Γιάννης. Ο ίδιος ένιωθε πάντα τον Βλάσση φίλο του και περνούσε πολύ ευχάριστα μαζί του, αν και λίγο μετά το θάνατο της μητέρας του ήρθε σε μία ρήξη, όταν ο Βλάσσης και ο Κώστας Σπυρόπουλος ανέβασαν την παράσταση «Βlood brothers» ισχυριζόμενοι ότι η επιθυμία της Αλίκης ήταν να τους δει μαζί στη θεατρική σκηνή. Κάτι, βέβαια, που κατά τον Γιάννη δεν είχε καμία σχέση με τις επιθυμίες της μητέρας του. Ωστόσο, η σχέση του με τον Βλάσση ήταν πάντα πολύ ζεστή και φιλική. Ένα ακόμη κεφάλαιο στη ζωή της Αλίκης ήταν ο Κώστας Σπυρόπουλος, ο άνδρας που έμεινε πλάι της μέχρι που έκλεισε τα μάτια της. Ο Γιάννης δεν κάνει εκτενείς αναφορές στο πρόσωπό του. Φυσικά δεν παραλείπει να διηγηθεί πώς ξεκίνησε ο έρωτας της Αλίκης και του Κώστα. Παράλληλα, όμως, μοιράζεται με τον κόσμο την υποψία του ότι η σχέση του Κώστα Σπυρόπουλου με τη Δήμητρα Λιάνη-Παπανδρέου είχε θέσει θεμέλια από την εποχή που η Αλίκη νοσηλευόταν σε γνωστό νοσοκομείο της Αμερικής. Όπως ο ίδιος ο Γιάννης διηγείται, κάποια στιγμή ενώ περιπλανιόταν στους διαδρόμους του νοσοκομείου χωρίς ελπίδα για τη ζωή της μητέρας του και φανερά ταλαιπωρημένος και απογοητευμένος, έπεσε κατά λάθος πάνω στον Κώστα και στη Δήμητρα, που συζητούσαν απομονωμένοι σε κάποιο χώρο του νοσοκομείου. Η σχέση τους, άλλωστε, σύμφωνα πάντα με τον Γιάννη, δημιουργήθηκε σε σύντομο χρονικό διάστημα μετά το θάνατο της Αλίκης, επομένως σίγουρα από πριν θα είχε δημιουργηθεί το υπόβαθρό της.

Οι θείοι
Πολλοί περίμεναν να διαβάσουν το βιβλίο για να δουν τι θα λέει ο Γιάννης για τους δύο θείους του και αδέρφια της μητέρας του, τον Αντώνη και τον Τάκη. Ο ίδιος δεν μιλάει με άσχημα λόγια για τους θείους του. Μάλιστα, τονίζει ότι ο Τάκης, ο Αντώνης και το Αλικάκι ήταν πολύ δεμένα και αγαπημένα αδέρφια. Λέει ότι και οι δύο πάντα περιέβαλαν την αδερφή τους με περισσή αγάπη και προσπαθούσαν να τη στηρίζουν σε κάθε της βήμα. Βέβαια, διευκρινίζει ότι μετά το θάνατό της υπήρξαν κάποιες διαφωνίες, αλλά δεν επεκτείνεται, αφού πιστεύει ότι ο ρόλος τους στη ζωή τής μητέρας του ήταν κάτι περισσότερο από σημαντικός.

Αξίζει να σημειώσουμε ότι την επιμέλεια του βιβλίου, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Λιβάνη», είχαν οι δημοσιογράφοι Νίκος Νικόλιζας και Βασιλεία Ζερβού.

Τι λένε οι φίλοι για την έκδοση

Ανάμεικτες γεύσεις αφήνουν και τα όσα γράφει ο Γιάννης Παπαμιχαήλ στο «Έχω ένα μυστικό» για τη ζωή του με τους γονείς του. Εμείς επικοινωνήσαμε με πολλούς ανθρώπους, οι οποίοι, είτε ανήκαν στο στενό περιβάλλον της Αλίκης είτε τη γνώριζαν απλά καλά. Οι περισσότεροι δεν θέλησαν να κάνουν καμία δήλωση για το γεγονός αυτό καθεαυτό. Κάποιοι άλλοι δέχτηκαν να σχολιάσουν την κίνηση του κ. Παπαμιχαήλ εκφράζοντας από ουδέτερα έως θετικά σχόλια. Ωστόσο, υπήρξαν και κάποια όχι και τόσο ιδιαίτερα θερμά... «Είναι θλιβερό γεγονός, δεν θέλω να κάνω κανένα σχόλιο, θλίβομαι μόνο που το ακούω», μας είπε η Ζωή Λάσκαρη. Από την άλλη, πιο ουδέτερη στάση κράτησε ο Δάνης Κατρανίδης, τονίζοντας: «Η συγγραφή του βιβλίου αφορά τον ίδιο και μόνο. Δεν μπορώ να σχολιάζω τις αποφάσεις και τις σκέψεις του καθενός που έχει να κάνει με την προσωπική του ιστορία και την οικογένειά του».

«Δεν είναι λογικό το παιδί να ξέρει καλύτερα από όλους τη σχέση των γονιών του; Τι σχόλιο να κάνεις; Πιστεύω ότι ο Γιάννης είναι ο πιο κατάλληλος να γράψει για τους γονείς του», μας είπε ο Κώστας Καρράς, που είχε συμπρωταγωνιστήσει με την Αλίκη Βουγιουκλάκη στην «Υπολοχαγό Νατάσα».

«Τον Γιάννη Παπαμιχαήλ δεν τον γνωρίζω προσωπικά, ίσως να τον γνώρισα όταν ήταν πιτσιρικάς, την ώρα που η μαμά του τον έβαζε για ύπνο. Ποτέ δεν βρεθήκαμε σε κοινή παρέα για να μας συστήσουν. Όταν ο πάσα εις έχει δικαίωμα, και το έχουμε δει, να γράφει βιβλίο για τη ζωή της Αλίκης Βουγιουκλάκη, που την είχε δει δύο-πέντε φορές στη ζωή του, της πήρε μία φορά συνέντευξη και έγινε ειδικός... Αλικολόγος, έχει κάθε δικαίωμα ο Γιάννης Παπαμιχαήλ να γράψει βιβλίο για τη μητέρα του, είτε μας αρέσει είτε όχι. Έκανε πάρα πολύ καλά που το έβγαλε, να φωτίσει και μια άλλη πτυχή του φαινομένου που λέγεται Αλίκη», δήλωσε ο Πάνος Χατζηκουτσέλης, συμπληρώνοντας: «Εάν το έκανε για λεφτά και όλοι οι άλλοι που έβγαλαν βιβλίο για την Αλίκη, για τα λεφτά το έκαναν! Που σημαίνει ότι δικαιούται ακόμη περισσότερο ο Γ. Παπαμιχαήλ να γράψει βιβλίο για τη μητέρα του. Δεν με ενοχλεί καθόλου. Το θεωρώ λίγο φαρισαϊσμό να βγαίνουμε και να λέμε αν θα κάνει αυτό, ή θα κάνει τη ζωή της σίριαλ». Όσον αφορά, βέβαια, το τελευταίο, ο Πάνος Χατζηκουτσέλης εκφράζει την επιφύλαξή του: «Είναι κάπως νωρίς, αλλά βεβαίως είναι δικαίωμά του να κάνει σίριαλ τη ζωή της μητέρας του. Το βιβλίο δεν το διάβασα ακόμη, ξέρω μόνο αυτά που είδα στα δελτία ειδήσεων, δεν ξέρω αν θα το διαβάσω σύντομα, δεν νιώθω έτοιμος. Δώδεκα χρόνια μετά το θάνατό της, η Αλίκη παραμένει number one. Αυτό τα λέει όλα και νομίζω ότι είναι το καλύτερο δώρο που θα μπορούσαμε να της κάνουμε όλοι. Μη σας πω ότι εκείνη είναι από πίσω και κινεί τα νήματα».