Γαρίδα, το δώρο της θάλασσας

02.10.2008
Από τα νοστιμότερα οστρακοειδή, με χαμηλές θερμίδες, αλλά και πλούσια σε πρωτεϊνες, πέρα από ένα ευφραντικό για τον ουρανίσκο, η γαρίδα αποτελεί ιδανικό έδεσμα για τη Σαρακοστή.

Εκατοντάδες είναι τα είδη γαρίδας. Το μέγεθος και το χρώμα τους εξαρτιώνται από τον τόπο όπου ψαρεύονται. Κάποια είδη αλιεύονται στη Μεσόγειο, κάποια άλλα στους ωκεανούς, άλλα πάλι εκτρέφονται στα γαριδοτροφεία. Στις ελληνικές αγορές, εν τούτοις, τα συνηθέστερα είδη που συναντάμε είναι η ροζ γαρίδα, η γκρίζα, η μεγάλη κόκκινη που αποκαλούν «γάμπαρη» και μπορεί να φτάσει και τα 20 εκ. σε μήκος.

Με πάμπολλα οφέλη η γαρίδα
Πέρα από γευστικό έδεσμα, η γαρίδα χαρίζει και πολύτιμα στοιχεία για την υγεία μας, καθώς είναι εξαιρετική πηγή βιταμινών, μετάλλων και ιχνοστοιχείων. Περιέχει βιταμίνη Β3, Β12, σελήνιο, φώσφορο, σίδηρο, χαλκό, ψευδάργυρο και ιώδιο, καθώς και ωμέγα 3.

Είναι γεγονός ότι ... παρ όλο που η γαρίδα είναι πλούσια σε χοληστερόλη, αντίθετα είναι φτωχή σε κεκορεσμένα λιπαρά οξέα που ενέχονται για την αύξηση της κακής χοληστερόλης. Αποτελεί κατά συνέπεια μία εξαιρετικά υγιεινή διατροφική επιλογή για το κυκλοφορικό σύστημα και την καρδιά, εκτός και εάν υποφέρουμε από υπερχοληστεραιμία, οπότε πρέπει να καταναλώνεται με μέτρο.

Πώς καθαρίζουμε τις γαρίδες
Αν δεν χρησιμοποιήσουμε αποφλοιωμένες γαρίδες και έχουμε γαρίδες με κέλυφος, αφαιρούμε πρώτα το κεφάλι και στη συνέχεια βγάζουμε με προσοχή το κέλυφος ξεκινώντας από την κοιλιά, έτσι ώστε να μην κομματιάσουμε τη σάρκα. Κρατάμε την ουρά με το ένα χέρι, ενώ με το άλλο τραβάμε με προσοχή τη σάρκα της γαρίδας. Με αυτό τον τρόπο θα αφαιρεθεί εύκολα η ουρά. Και φυσικά δεν ξεχνάμε με μια οδοντογλυφίδα να αφαιρέσουμε το μαύρο εντεράκι τους. Από την άλλη όμως, εάν θέλουμε να διακοσμήσουμε ένα έδεσμα, κρατάμε την ουρά και το κεφάλι και αφαιρούμε με προσοχή το κέλυφος όσο γίνεται πιο κοντά στην άκρη.

Καλό είναι να γνωρίζουμε
Στις φρέσκιες γαρίδες Προσέχουμε το κεφάλι να μην έχει μαυρίσει, γιατί αυτό σημαίνει ότι πιθανόν να είναι αποψυγμένες, άρα αμφίβολης συντήρησης. Παρατηρούμε, επίσης, το κέλυφος να είναι γυαλιστερό και όχι θαμπό, το χρώμα τους ζωηρό αλλά και το κεφάλι στη θέση του χωρίς να έχει ξεκολλήσει από το σώμα. Επιπλέον, δεν πρέπει να είναι στεγνές γιατί αυτό σημαίνει ή ότι δεν έχουν συντηρηθεί σωστά μέχρι να φτάσουν στην αγορά ή ότι δεν είναι φρέσκες. Τέλος, να μην έχουν έντονη την μυρωδιά της αμμωνίας.

Για να διατηρήσουμε τις φρέσκιες γαρίδες στην κατάψυξη τις τυλίγουμε στο ειδικό νάιλον για τρόφιμα, έτσι ώστε να αποφύγουμε την αφυδάτωσή τους. Παράλληλα, για τη σωστή συντήρηση, φροντίζουμε ο καταψύκτης μας να είναι σε θερμοκρασία -18C.

Τη γευόμαστε...υπέροχα βραστή είτε ψητή, μαγειρευτή αλλά και τηγανητή. Μπορούμε να την απολαύσουμε σκέτη με λεμόνι, σαν γευστικό σαγανάκι, να συνοδεύσουμε υπέροχα τις μακαρονάδες ή τα ριζότα μας αλλά και να νοστιμεύσουμε τις σαλάτες μας. Από την άλλη, γίνεται θαυμάσια πανέ, πριν τηγανιστεί, αλλά χρησιμοποιείται και για να εμπλουτίσει τη γέμιση στα βολ-ο-βάν, τις πίτες και τις ομελέτες.

Αρωμα στις γαρίδες!
Για να δώσουμε περισσότερη γεύση και άρωμα στις ψητές γαρίδες μας, απλά πριν τις μαγειρέψουμε, τις μαρινάρουμε μέσα σε πόρτο ή κονιάκ, ακόμα και σε ούζο.

Επειδή οι γαρίδες αρωματίζονται γρήγορα, δεν χρειάζεται να τις μαρινάρουμε για πολλή ώρα, αρκούν 10 λεπτά.

Εάν πάλι θέλουμε να δώσουμε φίνο άρωμα στις βραστές γαρίδες, στο νερό που βράζει ρίχνουμε ένα ματσάκι άνηθο.

Το σωστό ψήσιμο
Για να ελέγξουμε εάν οι γαρίδες έχουν ψηθεί, κόβουμε μία στα δύο. Εάν η σάρκα της έχει χάσει τη διαφάνεια της και είναι σχεδόν άσπρη μέχρι το κέντρο της σημαίνει ότι είναι έτοιμη.

Στο γκρίλ ή στα κάρβουνα οι γαρίδες γίνονται καλύτερες όταν τις ψήνουμε για λίγη ώρα και σε δυνατή φωτιά.

5 λεπτά ψησίματος αρκούν για να παραμείνουν ζουμερές και να μη σκληρύνει η σάρκα τους.

Εάν θέλουμε να κάνουμε τις γαρίδες μας βραστές, τις ρίχνουμε σε βραστό αλατισμένο νερό και μόλις αλλάξουν χρώμα, τις βγάζουμε από τη φωτιά και τις σουρώνουμε.

Με αυτό τον τρόπο, αποφεύγουμε να σκληρύνουν.

Γαριδομαγειρέματα ανά τον κόσμο:

Στην Ελλάδα, συνηθίζουμε να μαρινάρουμε τις μεγάλες γαρίδες σε λαδολέμονο, αρωματισμένο με ρίγανη και λίγο σκόρδο και να τις ψήνουμε στα κάρβουνα σε ζωηρή φωτιά για 5 λεπτά μέχρι να πάρουν κόκκινο χρώμα.

Στη Νότια Γαλλία, στην Μασσαλία συγκεκριμένα, μαγειρεύουν τις γαρίδες μέσα σε λικέρ γλυκάνισου, σε λευκό ξηρό κρασί και κρέμα γάλακτος.

Στην Ιαπωνία, οι γαρίδες γίνονται συστατικό για το σασίμι ή το σούσι.

Στην Ταϊλάνδη, μαγειρεύονται μέσα σε ζωμό που περιέχει φρέσκο κρεμμυδάκι, κόλιανδρο, δυνατό πιπέρι, σάλτσα ασιατικού ψαριού καθώς και σιτρονέλα.

Στην κουζίνα κρεόλ, οι γαρίδες ψήνονται με σέλερι, φρέσκο κρεμμυδάκι, σκόρδο και καρυκεύονται με πιπέρι καγιέν και σκόνη από το μυρωδικό sassafras.

Στη Νότια Αμερική, στο παραδοσιακό τους πιάτο «ceveiche», οι γαρίδες μαρινάρονται 2 ώρες σε χυμό λεμονιού ή σε λάιμ, με καυτερή κόκκινη πιπεριά, ντομάτα, κρεμμύδι, κοινή πιπεριά σε κυβάκια και φρέσκα φύλλα κόλιανδρου.

Στον Ισημερινό, συγκεκριμένα, το «ceveiche» σερβίρεται μαζί με ανάλατο ποπ κόρν και ψητό καλαμπόκι, ενώ στο Περού με γλυκοπατάτες και καλαμπόκι ολόκληρο.

Στην Ινδία, ταιριάζουν τις γαρίδες τους με σάλτσα αρωματισμένη με κάρυ και έτσι εμπλουτίζουν τα εξωτικά ριζότα τους.

Στη Σουηδία, οι γαρίδες μαζί με μαγιονέζα γίνονται περίφημη γέμιση για σάντουιτς.

Συμβουλή
Οι μικρές γαρίδες είναι ιδανικές για να χρησιμοποιηθούν σαν hors-doeuvre με μαγιονέζα, όπως σε γέμιση για αβοκάντο ή γκρέιπ φρούτ, αλλά και να εμπλουτίσουν ζεστά πιάτα, όπως πιλάφι, ομελέτες, σπρινγκ ρολς, αλλά ακόμα και σούπες.