Γιατί νιώθουμε συχνά μόνοι στις γιορτές — και πώς να το αντιμετωπίσουμε

22.12.2021
Γιατί νιώθουμε συχνά μόνοι στις γιορτές — και πώς να το αντιμετωπίσουμε
Οι ειδικοί ψυχικής υγείας βοηθούν στην απομυθοποίηση των αιτιών και των στρατηγικών αντιμετώπισης της εορταστικής μελαγχολίας

Οι γιορτές είναι μια ιδιαίτερη εποχή του χρόνου γεμάτη χαρά, αλλά και μοναξιά. Μερικοί αγαπούν πραγματικά την εποχή, και άλλοι είναι σε θέση να ανεχθούν τις γιορτές, γνωρίζοντας ότι αν μη τι άλλο, πιθανότατα θα πάρουν άδεια από τη δουλειά.

5 πράγματα που αυξάνουν την ευτυχία που καλό είναι να κάνεις πριν το τέλος της χρονιάς

Ένας από τους λόγους που σε κάποιους δεν αρέσουν οι γιορτές είναι η μοναξιά. Το να νιώθουμε μοναξιά ή πεσμένοι αυτή την εποχή είναι σύνηθες και απολύτως φυσιολογικό. Εάν αναρωτήθηκες ποτέ γιατί οι γιορτές έχουν αυτή την επίδραση στους ανθρώπους (ίσως συμπεριλαμβανομένου του εαυτού σου) και αναζητάς στρατηγικές για την αντιμετώπιση της εποχιακής μοναξιάς, παρακάτω θα βρεις συμβουλές από επαγγελματίες ψυχικής υγείας που μπορεί να σε βοηθήσουν.

Τι προκαλεί τη μοναξιά των γιορτών;
Δεν αισθάνονται όλοι ότι αγαπιούνται και υποστηρίζονται
Οι γιορτές είναι συχνά πιο δύσκολες για όσους δεν έχουν οικογένεια ή ένα αξιόπιστο σύστημα υποστήριξης, λέει ο Adam L. Fried, κλινικός ψυχολόγος και επίκουρος καθηγητής ψυχολογίας στο Midwestern University. "Οι γιορτές είναι γεμάτες από σκηνές ανθρώπων που περνούν χαρούμενες στιγμές με την οικογένεια και τους φίλους τους, με αποτέλεσμα ορισμένοι να αισθάνονται ότι είναι οι μόνοι που δεν έχουν αγαπημένα πρόσωπα στη ζωή τους αυτή την περίοδο", λέει ο Fried.

Υπάρχουν τόσα πολλά ερεθίσματα
Η πηγή ευτυχίας ενός ατόμου μπορεί να είναι το έναυσμα ενός άλλου ατόμου. Αυτό ισχύει όλο το χρόνο, αλλά μπορεί να είναι ακόμα πιο έντονο κατά τη διάρκεια των γιορτών. Ένας λόγος για αυτό είναι επειδή αυτή η εποχή του χρόνου μπορεί να είναι μια άκρως αισθητηριακή εμπειρία, σύμφωνα με τη Marian Grace Boyd, ψυχοθεραπεύτρια και συγγραφέα. Για παράδειγμα, μπορεί να περιλαμβάνει τη μελωδία ενός συγκεκριμένου εποχιακού τραγουδιού, ή η μυρωδιά ενός αγαπημένου γλυκού.

Οι σκέψεις και τα συναισθήματά μας μπορούν επίσης να αποτελέσουν έναυσμα—τόσο ευχάριστες, συναισθηματικές αναμνήσεις, όσο και εκείνες που είναι πολύ πιο δύσκολο να επεξεργαστούμε—ειδικά σε μια περίοδο που τα συναισθήματα είναι αυξημένα. "Πολλοί αντιμετωπίζουν λαχτάρα – για σύντροφο, για παιδί, για καριέρα, για φίλους", εξηγεί η Boyd. "Μπορεί να βιώσουμε συναισθηματική υπερφόρτωση". Και όπως επισημαίνει η Boyd, δεν βοηθάει το γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι προσαρμόζονται επίσης σε ψυχρότερο καιρό, λιγότερες ώρες φωτός της ημέρας και αλλαγές στη ρουτίνα τους.

Οι προσδοκίες συνήθως δεν ταιριάζουν με την πραγματικότητα
Για κάποιον που βιώνει μοναξιά κατά τη διάρκεια των εορτών, ο συνεχής καταιγισμός διαφημίσεων και αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που απεικονίζουν το πώς υποτίθεται πως είναι αυτή η εποχή του χρόνου μπορεί να κάνει τα πράγματα χειρότερα. "Μπορεί να συγκρίνουμε τους εαυτούς μας με τους γύρω μας, αλλά και με το πώς φανταζόμαστε ότι οι άλλοι περνούν τις γιορτές, πώς απεικονίζονται οι γιορτές σε ταινίες ή σειρές ή αναδημιουργούμε εμπειρίες από την παιδική μας ηλικία", εξηγεί ο Fried.

Αυτές οι συγκρίσεις μπορούν να οδηγήσουν σε αρνητικές αυτοαξιολογήσεις, όπου μετράμε τη δική μας (πιθανώς θλιβερή) κατάσταση σε σχέση με αυτό που βλέπουμε τους άλλους να κάνουν. "Εάν αισθανόμαστε ευάλωτοι για την εμπειρία των γιορτών μας και βλέπουμε ότι οι γύρω μας έχουν αυτό που θεωρούμε ότι είναι μια τέλεια εμπειρία, αυτό μπορεί να μας κάνει να νιώθουμε άσχημα για τον εαυτό μας", λέει ο Fried. "Πολλοί αισθάνονται την ανάγκη να δημιουργήσουν αυτό που πιστεύουν ότι είναι η 'τέλεια' εμπειρία γιορτών και ότι η αποτυχία αυτού του σχεδίου θα καταστρέψει ολόκληρη την εμπειρία των γιορτών. Αυτή η πίεση μπορεί να οδηγήσει σε απογοήτευση και αυτοκριτική".

Πώς εκδηλώνεται η μοναξιά στις γιορτές;
Η μοναξιά δεν περιλαμβάνει πάντα ένα άτομο τυλιγμένο με κουβέρτα στον καναπέ. "Το πώς θα εκδηλώνεται η μοναξιά είναι μοναδικό για τον καθένα μας", λέει η Boyd. Μερικά παραδείγματα περιλαμβάνουν την κόπωση, το άγχος, την ένταση, την απομόνωση, τη μελαγχολία, την απογοήτευση, την αναβλητικότητα, την έλλειψη αυτοπεποίθησης, τη δυσκολία στη λήψη αποφάσεων, τη λιγότερη υπομονή με τα μέλη της οικογένειας, και την ανηδονία. Η μοναξιά μπορεί επίσης να προκαλέσει σωματικά συμπτώματα όπως πονοκεφάλους, αίσθημα κόμπου στο στομάχι", σημειώνει η Boyd.

Πώς να αντιμετωπίσεις την εορταστική μελαγχολία
Φτιάξε τη δική σου εκδοχή για τις γιορτές
Αντί να εστιάζεις σε μια προκατειλημμένη ιδέα για το πρέπει να είναι οι γιορτές, ο Fried συνιστά να εστιάσεις στο να τις κάνεις αυτό που θέλεις: μια ευχάριστη εμπειρία χαμηλού στρες. «Η προσπάθεια να κάνεις τέλειες γιορτές μπορεί να είναι απίστευτα αγχωτική", λέει. "Μερικές φορές είναι πιο εύκολο να ξεκινήσεις με μερικές απλές ερωτήσεις: Τι σου φέρνει χαρά; Πώς θα ήταν η ιδανική σου μέρα; Πώς μπορείς να δημιουργήσεις μια μέρα που να ενσωματώνει όσο το δυνατόν περισσότερα από αυτά;".

Να είσαι ευγενική με τον εαυτό σου
"Είναι εντάξει να αναγνωρίζεις ότι είσαι απογοητευμένη από τις περιστάσεις που σε εμποδίζουν να κάνεις κάτι διαφορετικό κατά τη διάρκεια των γιορτών", εξηγεί ο Fried. "Μπορεί να είναι χρήσιμο να αναρωτηθείς τι θα σε έκανε να νιώσεις λίγο καλύτερα και μετά να το κάνεις". Ακόμη και το να μείνεις μακριά από τα social media για ένα βράδυ μπορεί να κάνει τη διαφορά.

Θυμήσου ότι οι οικογένειες έχουν διαφορετικές μορφές
Όπως επισημαίνει ο Fried, είναι σημαντικό να έχεις κατά νου ότι η οικογένειά σου δεν αποτελείται αποκλειστικά από άτομα που σχετίζονται βιολογικά μαζί σου. "Μπορούν να είναι φίλοι σου που σε εκτιμούν και σε καταλαβαίνουν και με τους οποίους περνάς σημαντικές στιγμές", λέει.