Γιατί τα παιδιά μιλούν στον εαυτό τους;

«Τα παιδιά διερευνούν τον κόσμο και ασκούν τη γλώσσα, με τον ίδιο τρόπο που τα μικρά παιδιά ασκούν το περπάτημα», λέει στο Today’s Parents, η ψυχολόγος Ester Cole. «Αυτό είναι το παιχνίδι ρόλων τους. Διερευνούν σχέσεις και καθοδηγούν τον εαυτό τους καθώς κάνουν ορισμένα πράγματα».

Μπορεί να δεις το παιδί σου να μιλάει στον εαυτό του, βάζοντας τα παπούτσια του, να αφηγείται τις εμπειρίες που είχε κατά τη διάρκεια της ημέρας στο καροτσάκι του ή να εκμυστηρεύεται τα συναισθήματά του στα λούτρινα ζωάκια του, πριν πέσει για ύπνο. «Θα μπορούσε να τους λεει κάτι σαν: “Μην φοβάσαι το σκοτάδι. Είναι εντάξει. Θα σε αγκαλιάσω”», λέει η Cole. «Είναι πιθανό να μιμείται κάτι που του είπε η μαμά του».

Ποια είναι τα οφέλη όταν ένα παιδί μιλάει με τον εαυτό του

«Η προσωπική ομιλία (που ορίζεται ως η ομιλία που στρέφεται προς τον εαυτό σου) μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εικόνα για τον αυτό-έλεγχο των παιδιών, τα κίνητρά τους, τις σκέψεις τους και τα συναισθήματα ή τις στρατηγικές τους», λέει η Kimberly Day, επίκουρη καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Δυτικής Φλόριντα. Οι μελέτες της σχετικά με την προσωπική ομιλία μεταξύ νηπιακής και προσχολικής ηλικίας, δείχνουν ότι τα παιδιά που μιλάνε με τον εαυτό τους, μπορεί να είναι καλύτερα στον έλεγχο της συμπεριφοράς και των συναισθημάτων τους κατά τη διάρκεια δύσκολων δραστηριοτήτων.

Ο Adam Winsler, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο George Mason της Βιρτζίνια, διαπίστωσε ότι τα πεντάχρονα είχαν καλύτερη επίδοση σε κινητικά καθήκοντα όταν μιλούσαν με τον εαυτό τους (είτε αυθόρμητα είτε όταν τους έλεγαν να το πράξουν) παρά όταν ήταν σιωπηλά.

Πώς να αντιδράσεις

Οι ειδικοί λένε ότι δεν πρέπει να προσπαθήσεις να εμποδίσεις την προσωπική ομιλία, καθώς βοηθά τα παιδιά με τη συναισθηματική και πνευματική τους ανάπτυξη. «Το παιχνίδι και η μάθηση συμβαίνουν ταυτόχρονα», λέει η Cole. «Αν δεις το τρίχρονο παιδί σου να μιλάει με τα λούτρινα ζωάκια του, δίνοντας τους ρόλους και του πεις: "Γιατί μιλάς με τους δεινόσαυρους σου; Δεν είναι πραγματικά πρόσωπα", αυτό μπορεί να είναι ένα συγκεχυμένο μήνυμα για το παιδί». Η εναλλακτική λύση, λέει η Cole, είναι να αντιδράσεις σαν να συμμετέχεις στο παιχνίδι, με τρόπο που σταδιακά διδάσκει στο παιδί τη διαφορά μεταξύ του πραγματικού και του φανταστικού. «Λάβε μέρος στο παιχνίδι ρόλων λέγοντας του κάτι σαν το εξής: "Να πούμε στο κουκλάκι ότι ήρθε η ώρα να πάμε για ύπνο;"».

Γιατί κάποια παιδιά το κάνουν περισσότερο

Μια μελέτη του 2018 έδειξε ότι τα παιδιά χρησιμοποιούν προσωπική ομιλία όταν οι γονείς τους είναι υπερβολικά καθοδηγητικοί και παρεμβατικοί όσον αφορά στη δομή του παιχνιδιού τους. Η Cole λέει ότι η χρήση αυτού του τύπου της ομιλίας αφορά στην ουσία την προσωπικότητα του παιδιού σου. Τότε φαίνεται το πόσο εκφραστική είσαι ως γονέας και πόσο το παιδί σου καταφέρνει να αλληλεπιδράσει με τους άλλους αντί να περνάει καλά με τον εαυτό του.

Πότε πρέπει να ανησυχείς

Παρόλο που έχει αναφερθεί ότι τα παιδιά με συγκεκριμένα θέματα συμπεριφοράς, όπως η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής, τείνουν να μιλάνε με τον εαυτό τους, περισσότερο από άλλα, όταν ένα παιδί μιλάει στον εαυτό του δεν είναι απαραίτητα κάτι που πρέπει να προκαλέσει ανησυχία. Τα παιδιά πιθανότατα θα το ξεπεράσουν, λέει η Cole, ειδικά όταν τα μηνύματα που λαμβάνουν στο σχολείο είναι να είναι ήσυχα κατά την εκμάθηση και την παρακολούθηση και να περιμένουν τη σειρά τους να μιλήσουν.

Αλλά αν η συζήτηση του παιδιού σου με τον εαυτό του συμβαίνει ξαφνικά συχνότερα και προκαλείται από ένα τραυματικό γεγονός - ας πούμε, το θάνατο ενός αγαπημένου κατοικίδιου ζώου - ή προκαλεί κοινωνική απομόνωση του παιδιού κατά τη διάρκεια του ελεύθερου παιχνιδιού, είναι καλή ιδέα να ζητήσεις τη γνώμη ενός ψυχολόγου. Ο γιατρός θα προσπαθήσει να αποκρυπτογραφήσει αν το παιδί αισθάνεται ότι αποκλείεται ή απορρίπτεται ή απλά δεν λαμβάνει αρκετή αμοιβαία επικοινωνία από τους γονείς ή τους συνομηλίκους του.

Είναι ενδιαφέρον ότι πολλοί ενήλικες προσπαθούν να λύσουν τα προβλήματα τους μιλώντας δυνατά στον εαυτό τους, σημειώνει η Cole. Μπορεί να είναι ένα αποτελεσματικό εργαλείο ανεξάρτητα από την ηλικία σου, καταλήγει.