Χαρούπια

10.07.2008
Γλυκά και θρεπτικά, τα χαρούπια ήταν γνωστά από τα αρχαία χρόνια.

Ο καρπός τους, παρόλο που οπτικά και γευστικά θυμίζει τη σοκολάτα, είναι λιγότερο λιπαρός και η γεύση του πιο γλυκιά, καθώς περιέχει σημαντική ποσότητα γλυκόζης και σακχαρόζης.

Χαρουπιά ή «ξυλοκερατιά»
Γνωστή από τα πολύ παλιά χρόνια, η χαρουπιά κατείχε ξεχωριστή θέση στο ελληνικό διατροφολόγιο, εξαιτίας της θρεπτικής της σπουδαιότητας.

Η επιστημονική της ονομασία «Ceratonia siliqua, προέρχεται από την ελληνική λέξη «κέρατο» και ανταποκρίνεται απόλυτα στην πραγματική της εικόνα, αφού ο καρπός της εξωτερικά είναι σκληρός σαν κέρατο και μοιάζει με καφετί φασόλι. Το σημαντικότερο όμως, είναι ότι η χαρουπιά είναι ένα δέντρο εξαιρετικά ανθεκτικό στη ζέστη και στην ξηρασία και γιαυτό μπορεί και αναπτύσσεται ακόμα και σε πετρώδη ή και ηφαιστειογενή εδάφη. Ετσι, εκτός από την Ελλάδα, τη συναντάμε στην Κύπρο, καθώς και σε άλλες μεσογειακές χώρες, όπως στην Ιταλία, την Ισπανία, την Τουρκία και την Τυνησία, οι οποίες έχουν παρόμοιο κλίμα.

Κι όμως!
Παρόλο που σήμερα το χαρούπι δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό σε όλους, παίζει σημαντικό ρόλο σαν πρώτη ύλη τόσο στη ζαχαροπλαστική, όσο και στη φαρμακοβιομηχανία.

Στο εμπόριο, το βρίσκουμε σε μορφή πλάκας, σκόνης ή σαν σιρόπι, ενώ εξαιτίας των χαμηλών θερμίδων του, πολλές φορές αντικαθιστούν στα γλυκά τη σοκολάτα ή τη ζάχαρη.

Κουκούτσια τα θαυματουργά!

Τα κουκούτσια του χαρουπιού, επειδή ανεξάρτητα από το μέγεθός τους, έχουν σταθερό βάρος 0,2 γρ., χρησιμοποιούνται εδώ και 1500 χρόνια από τους κοσμηματοπώλες και τους φαρμακοποιούς, σαν την πιο μικρή μονάδα μέτρησης.

Από την λέξη κιράτ, λοιπόν που σημαίνει σπόρος στα αραβικά, προήλθε και ο γνωστός σε όλους μας όρος «καράτι», ο οποίος χρησιμοποιείται σαν μονάδα μέτρησης βάρους πολύτιμων ή ημιπολύτιμων λίθων.

Τα οφέλη του
Το χαρούπι είναι ιδιαίτερα ωφέλιμο για την υγεία μας, γιατί περιέχει ασβέστιο, μαγνήσιο, σίδηρο, φώσφορο, κάλιο, πυρίτιο, καθώς και βιταμίνες Α, Β1, Β2, D. Επίσης, επειδή είναι πλούσιο σε περιεκτικότητα ινών, βοηθάει στη σωστή λειτουργία του εντέρου μας, ενώ καθώς δεν περιέχει διεγερτικά όπως ο καφές, είναι εύπεπτο και δεν προκαλεί αλλεργίες.

Στην περίπτωση μάλιστα που κάνουμε δίαιτα, είναι ιδανικό αφού περιέχει ελάχιστα λιπαρά, ενώ επειδή δεν περιέχει θεοβρωμίνη θεωρείται καταλληλότερο από το κακάο, γι αυτούς που υποφέρουν από ημικρανίες.

Τέλος, με το χαρούπι παρασκευάζουν φάρμακα κατά του βήχα και της χρόνιας βρογχίτιδας.

Θρεψίνη,.. η πολύτιμη!
ή αλλιώς «σταφυλόκρεμα», παρασκευάζεται από γνήσιο χυμό σταφυλιού και είναι ένα αγνό προϊόν που αξίζει τον κόπο να προσθέσουμε στη διατροφή μας, καθώς δεν περιέχει πρόσθετα συντηρητικά ή ζάχαρη. Χρησιμοποιείται ως επάλειμμα στο ψωμί, εμπλουτίζει γευστικά τα γλυκά, τα παγωτά ακόμα και τις κρέπες μας.

Δεν ξεχνάμε ότι:
Η ιδιάζουσα γεύση του χαρουπιού μπορεί να τονιστεί θαυμάσια, προσθέτοντας απλώς λίγη κανέλα.

Το χαρούπι μπορεί να αποτελέσει θαυμάσιο υποκατάστατο του καφέ.

Το χαρουπόμελο καταπραϋνει το στομάχι.

Επίσης
Από τους σπόρους των χαρουπιών παρασκευάζεται η κυτταρίνη, η οποία χρησιμοποιείται για την κατασκευή φωτογραφικών πλακών και άλλων αντικειμένων.

Το ξύλο της χαρουπιάς χρησιμοποιείται σε ξεχωριστές ξύλινες διακοσμήσεις.

Από τα χαρούπια παρασκευάζουν μοναδικά γλυκίσματα και ηδύποτα.

Κρέμα γλύκισμα με χαρούπι και σοκολάτα

Τι έχουμε:

  • 2 κουταλάκια αλεύρι από χαρούπι
  • 200 γραμ. χαρουπέλλα
  • 4 φλιτζ. γάλα
  • 3 αβγά
  • 2 κουταλάκια ζάχαρη
  • στη μύτη από το κουταλάκι, κανέλα
  • στη μύτη από το κουταλάκι, πιπερόριζα

Τι κάνουμε:

Λιώνουμε τη σοκολάτα σε μπεν μαρί. Σε μία κατσαρόλα ρίχνουμε το γάλα, τα αβγά και ανακατεύουμε, έως ότου ενωθούν μεταξύ τους.

Στη συνέχεια, βράζουμε το γάλα σε σιγανή φωτιά. Σε ένα μπολ ανακατεύουμε τη ζάχαρη με το αλεύρι και τα ρίχνουμε στο ζεστό γάλα, ανακατεύοντας συνεχώς με ένα αναδευτήρι σε χαμηλή φωτιά, για να μην κολλήσει το μείγμα. Οταν δέσει ελαφρά το μείγμα, κατεβάζουμε την κατσαρόλα από τη φωτιά, προσθέτουμε τη σοκολάτα λιωμένη, την κανέλα και την πιπερόριζα. Ανακατεύουμε ώστε να ενωθούν οι γεύσεις και ρίχνουμε την κρέμα σε ατομικά μπολ. Βάζουμε τα μπολ στο ψυγείο και τα αφήνουμε για τουλάχιστον 1 ώρα, έως ότου κρυώσει και δέσει η κρέμα.

Μάφινς με χαρούπι

Τι έχουμε:

  • 1 φλιτζ. αλεύρι
  • 1 φλιτζ. σιμιγδάλι
  • 1 φλιτζ. γάλα
  • 3/4 φλιτζ. χαρούπια, τριμμένα
  • 1/3 φλιτζ. ζάχαρη
  • 1/4 φλιτζ. λάδι ελιάς
  • 1 αβγό
  • 3 κουταλάκια μαγιά, νωπή
  • 1 κουταλάκι ξύσμα
  • πορτοκαλιού
  • στη μύτη από το κουταλάκι, αλάτι
  • 2 κουταλιές μαργαρίνη, για τα φορμάκια
  • αλεύρι για τα φορμάκια

Τι κάνουμε:

Προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 180οc. Αλείφουμε τα φορμάκια με μαργαρίνη, τα αλευρώνουμε και στη συνέχεια, τα τινάζουμε για να φύγει το περιττό αλεύρι. Στο μπολ του μίξερ χτυπάμε τη ζάχαρη, το αβγό, το γάλα, προσθέτουμε το λάδι, αλάτι, το σιμιγδάλι και ανακατεύουμε, έως ότου γίνει ένα ομοιογενές μείγμα. Κατόπιν, ρίχνουμε τη μαγιά, το ξύσμα πορτοκαλιού, το τριμμένο χαρούπι, το αλεύρι σιγά- σιγά και ανακατεύουμε, έως ότου ενωθούν τα υλικά μεταξύ τους. Γεμίζουμε με το μείγμα τα 3/4 από κάθε φορμάκι και τα βάζουμε σε ένα ταψί. Ψήνουμε τα μάφινς στο προθερμασμένο φούρνο, για περίπου 15-20 λεπτά.

Χαρουπόμελο

Τι έχουμε:

  • 5 κιλά χαρούπια αλεσμένα

Τι κάνουμε:

Από το προηγούμενο βράδυ μουσκεύουμε τα αλεσμένα χαρούπια σε μία μεγάλη κατσαρόλα. Την άλλη μέρα στρώνουμε στο εσωτερικό ενός σουρωτηριού ένα διπλό τουλπάνι και το βάζουμε πάνω από ένα μπολ. Στραγγίζουμε σε αυτό τα αλεσμένα χαρούπια, ώστε να κρατήσουμε το ζωμό τους στο μπολ. Παίρνουμε το ζωμό και το ραντίζουμε ξανά πάνω στα αλεσμένα χαρούπια, αφού πρώτα βάλουμε κάτω από το σουρωτήρι ένα δεύτερο μπολ. Συνεχίζουμε την ίδια διαδικασία 4-5 φορές, μέχρι να φύγει εντελώς η ζάχαρη από τα χαρούπια. Κατόπιν, βάζουμε τον ζωμό σε μία κατσαρόλα να βράσει. Μόλις αρχίζει να πήζει σαν σιρόπι, κατεβάζουμε την κατσαρόλα από τη φωτιά ( βάζουμε λίγο σε ένα πιατάκι και όταν το χωρίσουμε κάθετα με το δάχτυλό μας και δεν ενώνεται, σημαίνει ότι είναι έτοιμο). Αφήνουμε να κρυώσει εντελώς και το βάζουμε μέσα σε καθαρά και στεγνά μπουκάλια.