Το τελευταίο «κόλλημα» που έχω «φάει» στα social media είναι τα βίντεο ASMR και όχι οποιαδήποτε τέτοια βίντεο αλλά συγκεκριμένα εκείνα ανθρώπων που κάνουν τις προμήθειες του μήνα από το σούπερ μάρκετ και μετά σε fast forward τοποθετούν τα πράγματα στο ψυγείο.
Ο ήχος των τενεκεδένιων κουτιών αναψυκτικών στη θήκη του ψυγείου, του χυμού που μπαίνει σε γυάλα, των φρούτων που πλένονται και των αυγών που παίρνουν θέση μπορεί να με κάνει να κοιμηθώ σε λίγα δευτερόλεπτα!
Επίσης έφαγα κόλλημα με αυτή τη συγκεκριμένη διακοσμήτρια η οποία έχει χιλιάδες αναπαραγωγές και εκατομμύρια followers δείχνοντας την καθημερινή της ρουτίνα σε ένα αψεγάδιαστο σπίτι.
Έψαξα λοιπόν να βρω τι παίζει με αυτά τα βίντεο.
Τι είναι το ASMR;
Το ASMR (Autonomous Sensory Meridian Response), στα ελληνικά συχνά αποδίδεται ως Αυτόνομη Αισθητηριακή Ανταπόκριση του Μεσημβρινού, είναι ένα φαινόμενο που περιγράφει μια ευχάριστη αίσθηση μουδιάσματος ή "γαργαλήματος" που ξεκινά συχνά από το κεφάλι ή τον αυχένα και μπορεί να εξαπλωθεί στη σπονδυλική στήλη και το υπόλοιπο σώμα.
Το ASMR ενεργοποιείται από ειδικά ακουστικά, οπτικά ή απτικά ερεθίσματα, που ονομάζονται "triggers". Μερικά συχνά παραδείγματα:
• Ψίθυροι
• Ήχοι χτυπήματος (tapping)
• Ήχοι ξεφυλλίσματος ή γραψίματος
• Προσωπική προσοχή (π.χ. ψεύτικες εξετάσεις, μακιγιάζ)
• Μαλακές κινήσεις χεριών μπροστά στην κάμερα
• Ήχοι μάσησης (σε κάποια "mukbang" βίντεο)
@asmr This is so relaxing 😴 #asmr #tiktokasmr #capcut #tingles #relax #relaxing #emmacorrin #fyp ♬ originalljud - ASMR
Γιατί τα βίντεο ASMR είναι τόσο δημοφιλή;
Δεν είναι τυχαίο που τα βίντεο ASMR είναι τόσο δημοφιλή. Ο κυριότερος λόγος είναι ότι φέρνουν ύπνο μέσα από ένα αίσθημα χαλα΄ρωσης και ηρεμίας. Τι άλλα οφέλη έχουν;
1. Χαλάρωση και μείωση άγχους
Πολλοί χρήστες παρακολουθούν ASMR βίντεο για να χαλαρώσουν, να μειώσουν το στρες ή να κοιμηθούν καλύτερα.
2. Αντιμετώπιση αϋπνίας
ASMR βίντεο χρησιμοποιούνται συχνά ως εναλλακτική μέθοδος για την αϋπνία, ειδικά επειδή έχουν ήπιους, καθησυχαστικούς ήχους.
3. Αίσθηση προσωπικής φροντίδας
Πολλά ASMR βίντεο μιμούνται καταστάσεις "one-on-one" (π.χ. μια αισθητικός που σου καθαρίζει το πρόσωπο), που δημιουργούν αίσθηση προσοχής και φροντίδας.
4. Διαφορετικότητα θεμάτων και στυλ
Από ιατρικούς ρόλους έως απλά βίντεο "no talking", καλύπτουν μεγάλο εύρος προτιμήσεων.
5. Ψυχολογικά οφέλη
Αν και οι έρευνες είναι ακόμα σε αρχικό στάδιο, μελέτες δείχνουν ότι το ASMR μπορεί να μειώσει τους καρδιακούς παλμούς και να αυξήσει τη θετική διάθεση.
Το ASMR έχει μελετηθεί και επιστημονικά και έγινε αντικείμενο συζήτησης σε ΤEDx:
Είναι εθιστικό;
Πολλοί αναρωτιούνται αν και γιατί το ASMR μπορεί να γίνει εθιστικό.
Το ASMR δεν είναι «εθιστικό» με την αυστηρή έννοια του όρου (όπως π.χ. η νικοτίνη ή άλλες ουσίες), αλλά ενεργοποιεί μηχανισμούς στον εγκέφαλο που σχετίζονται με την ανταμοιβή και τη χαλάρωση, και αυτό κάνει κάποιους να το αναζητούν συχνά ή καθημερινά.
Τι συμβαίνει στον εγκέφαλο όταν βιώνεις ASMR:
1. Απελευθέρωση ντοπαμίνης και σεροτονίνης
Όταν ακούς ASMR, νιώθεις ευχαρίστηση και ηρεμία, γιατί ενεργοποιούνται περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με:
◦ Χαλάρωση
◦ Συναισθηματική ασφάλεια
◦ Ανταμοιβή (reward system)
2. Παρόμοιο με meditation ή αγκαλιά
Ο εγκέφαλος το αντιλαμβάνεται σαν «πραγματική» φροντίδα ή προσωπική επαφή, που θυμίζει:
◦ επαφή με κάποιον οικείο
◦ μασάζ ή τρυφερή χειρονομία
◦ θεραπευτική κατάσταση (safe space)
3. Ρουτίνα ύπνου και παρηγοριά
Πολλοί το συνδέουν με τον ύπνο ή την καταπολέμηση άγχους. Έτσι δημιουργείται συνήθεια → ανάγκη → καθημερινή χρήση → φαινομενικά εθιστικό.
Πότε γίνεται πρόβλημα;
Το ASMR από μόνο του δεν είναι πρόβλημα. Όμως αν εξαρτάσαι από αυτό για να κοιμηθείς ή να ηρεμήσεις ΠΑΝΤΑ, τότε:
• Ίσως χρησιμοποιείται σαν αντισταθμιστικός μηχανισμός (emotional crutch)
• Ίσως καλύπτει υποκείμενο άγχος ή στρες που θα άξιζε να εξετάσεις
• Μπορεί να υποβαθμίσει άλλες στρατηγικές χαλάρωσης (όπως διάβασμα, κουβέντα, mindfulness)
Πώς να το απολαμβάνεις χωρίς ενοχές;
• Χρησιμοποίησέ το ως εργαλείο, όχι ως εξάρτηση
• Δοκίμασε να χαλαρώσεις χωρίς ASMR μερικές φορές
• Χτίσε μια ποικιλία τεχνικών για ύπνο και ηρεμία (π.χ. διαλογισμό, αναπνοές, φυσικούς ήχους)
