TOY ΚΕΡΤΙΣ ΧΑΡΙΝΓΚΤΟΝ (ΗΠΑ, 1961)
Το αξιοπερίεργο ντεμπούτο του cult δημιουργού Κέρτις Χάρινγκτον αναδύεται από το παρελθόν για να διεκδικήσει μια θέση στο πάνθεον του ατμοσφαιρικού τρόμου, με διαπιστευτήρια έναν αμούστακο Ντένις Χόπερ και μια σαγηνευτική γοργόνα.
Η Ιστορία Ενας ναύτης σε άδεια καταφτάνει σε μικρή παραλιακή πόλη, προσπαθώντας να διασκεδάσει τη μοναξιά του. Οι νυχτερινές του περιπλανήσεις τον οδηγούν στο κατώφλι μιας μυστηριώδους γυναίκας με ένα σκοτεινό μυστικό: η πανέμορφη Μόρα πιστεύει πως είναι γοργόνα και όποιος υποκύπτει στην ομορφιά της καταλήγει νεκρός στα βάθη της θάλασσας............................................................................
Σε μια εποχή που η διασημότητα μεταδιδόταν πιο εύκολα κι από κολλητική ασθένεια, ο Κέρτις Χάρινγκτον ήξερε να διαλέγει τους φίλους του: αν το καλύτερο που μπορούσε να ελπίζει κανείς κάνοντας παρέα με τον Αντι Γουόρχολ ήταν 15 λεπτά βραχείας φήμης και ένας πρόωρος θάνατος από ναρκωτικά, τότε μια σύντομη περίοδος αποκρυφισμού στο πλευρό του underground κινηματογραφιστή Κένεθ Ανγκερ ήταν μικρό τίμημα για την υστεροφημία. Μετά από συμμετοχές στο «Ρuce Μoment» και το «Ιnauguration Of The Pleasure Dome», ως διευθυντής φωτογραφίας και ηθοποιός αντίστοιχα, ο Χάρινγκτον απομακρύνθηκε από την πηγή του κακού (μετέπειτα θα αναφερόταν στον Ανγκερ ως «bad news») έχοντας κατοχυρώσει μια θέση στην αμερικανική avant garde σκηνή, πλάι στη Μάγια Ντέρεν και τον Τζακ Σμιθ. Αποχωρώντας από τις πειραματικές του καταβολές, οι αποσκευές του έκλειναν μέσα τους μια πολύτιμη φιλία με τη Γαλλίδα συγγραφέα και ερωμένη του Χένρι Μίλερ, Αναϊς Νιν και την beat καλλιτέχνιδα και πιστή του σατανιστή Αλιστερ Κρόλεϊ, Κάμερον, που θα εμφανιζόταν σε αινιγματικούς ρόλους στις δύο επόμενες ταινίες του. Η σκοτεινή ιδιοσυγκρασία του όμως αντηχούσε περισσότερο Βαλ Λιούτον παρά Γιόνας Μέκας, κι έτσι με την πρώτη ευκαιρία αφιερώθηκε νοσταλγικά στον τρόμο: το «Νight Τide» δεν είναι απλώς ένας φόρος τιμής στο «Cat Ρeople» του Ζακ Τουρνέρ, όπου μια εκθαμβωτική γυναίκα πιστεύει ότι κρύβει μέσα της ένα υπερφυσικό και ενδεχομένως φονικό πλάσμα. Είναι ένας φόρος τιμής σε όλους όσους απορρίπτουν την πεζή πραγματικότητα προς χάριν ενός σαγηνευτικού προσωπικού μύθου, ακόμα κι αν αυτός αποδεικνύεται επικίνδυνος.
Γυρισμένο στο Venice Beach της Καλιφόρνια, το «Νight Τide» αιχμαλωτίζει αυτούσια τη ρομαντική παρακμή των παλιομοδίτικων λούνα παρκ που κάλυπταν κάποτε τις προκυμαίες του Λος Αντζελες, ποτίζοντας τα κόκκαλα της ταινίας με μια υπέροχη νουάρ υγρασία. Ο Κέρτις Χάρινγκτον ρίχνει τον Ντένις Χόπερ στα δίχτυα μιας ομάδας περιθωριακών σαλτιμπάγκων που συνωστίζονται γύρω από την κεντρική ατραξιόν, μια εκτυφλωτική καλλονή που δουλεύει στο λούνα παρκ κάνοντας τη γοργόνα! Τα ψεύτικα αξεσουάρ της όμως - μια πλαστική ουρά και ένα τεράστιο ενυδρείο - αντανακλούν μια πολύ πιο μυστηριώδη σχέση με τη θάλασσα, που φτάνει μέχρι το βαθιά νερά του ωκεανού, εκεί όπου μάλλον κατέληξαν οι δύο προηγούμενοι εραστές της. Το γραφικό γαϊτανάκι μικροαπατεώνων που την περιβάλλει (μια πειραγμένη εκδοχή των τσιρκολάνων του «Freaks») φροντίζει να τον προειδοποιήσει για την «πραγματική» της φύση, τυλίγοντας την εκθαμβωτική ομορφιά της σε αρχαίους ελληνικούς μύθους για επικίνδυνες σειρήνες και πλάσματα του βυθού. Ο Ντένις Χόπερ όμως, λυτρωμένος από τη βασανιστική μοναξιά του, είναι πρόθυμος να θυσιάσει κάθε λογική για χάρη της.
Η σεληνιακή τροχιά της ταινίας την προσγείωσε σε μεταμεσονύχτιες τηλεοπτικές μεταδόσεις και late night double bills στις χρυσοποίκιλτες κινηματογραφικές αίθουσες του Λος Αντζελες που έμελλε σύντομα να εξαφανιστούν, όπως ακριβώς και τα παραθαλάσσια λούνα παρκ του 60. Μαζί τους όμως χάθηκαν και οι καλλιτέχνες των χαμηλών προϋπολογισμών που θαυματουργούσαν χωρίς φιοριτούρες, από τον Βαλ Λιούτον μέχρι τον Ρότζερ Κόρμαν, μετέπειτα φίλο και συνεργάτη του Κέρτις Χάρινγκτον. Τα 75.000 δολάρια που είχε όλα κι όλα στη διάθεση του το «Νight Τide» έφτασαν για μια χούφτα μαγικά εσωτερικά πλάνα δια χειρός του θρυλικού διευθυντή φωτογραφίας Φλόιντ Κρόσμπι (το όνομά του δεν εμφανίζεται πουθενά στα credits) και μια jazzy μουσική υπόκρουση από τον «πολύ» Ντέιβιντ Ράσκιν.
Αν υπάρχει κάτι να προσάψει κανείς στο απόκοσμο ντεμπούτο του Χάρινγκτον είναι οι ασυννέφιαστοι ορίζοντές του. Απορροφημένος από το συναισθηματικό πυρήνα της ιστορίας, δεν καταβάλει ιδιαίτερη προσπάθεια να αυξήσει το σασπένς, αφήνοντας τη δραματουργία να συντονιστεί, άθελά της, με το ρυθμικό ήχο των κυμάτων. Οι ασπρόμαυρες συνθέσεις δεν «κόβουν» όπως οι φωτοσκιάσεις του «Cat Ρeople» και οι ερμηνείες δεν κινδυνεύουν να σε κατασπαράξουν. Οι ήρωες όμως είναι γοητευτικά στοιχειωμένοι από τις προσωπικές τους κατάρες (ο ναύτης από τη μοναξιά του και η γοργόνα από την αγάπη της για τη θάλασσα), αποζημιώνοντας τον θεατή με τις αμέτρητες γλυκές τους εκκεντρικότητες. Πόσες φορές έχετε δει ένα πανέμορφο κορίτσι, με μαλλιά μακριά σαν φύκια, να τρώει μόνο θαλασσινά για πρωινό; Στο χέρι σας είναι να του επιτρέψετε να σας κατακτήσει. Δέσποινα Παυλάκη
Η ταινία κυκλοφορεί σε ένα αρκετά καλό - αν και όχι πλούσιο- DVD περιοχής 1 (χωρίς ελληνικούς υπότιτλους) από την εταιρεία Imagine Entertainment. Η μεταγραφή του «Νight Τide» έχει γίνει από το καλοδιατηρημένο master που αποκαταστάθηκε πρόσφατα χάρη στο Academy Film Archive και η ασπρόμαυρη φωτογραφία είναι εκθαμβωτική. Διαθέτει διασκεδαστικό ηχητικό σχολιασμό από σκηνοθέτη και πρωταγωνιστή, που μάλλον είχαν να συναντηθούν από τότε που γυρίστηκε η ταινία και η επανασύνδεσή τους είναι απολαυστική. Τα περαιτέρω extras δυστυχώς σταματάνε στο trailer.
