"Εφυγε" η Μαργαρίτα Καραπάνου

03.12.2008
Η συγγραφέας των μυθιστορημάτων Ο υπνοβάτης (Εκδ. Καστανιώτη, 1997) και Η Κασσάνδρα και ο Λύκος (Εκδ. Καστανιώτη, 1997) αντιμετώπιζε προβλήματα με την υγεία της. Τις τελευταίες ημέρες νοσηλευόταν στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο, όπου και άφησε την Τρίτη 2 Δεκεμβρίου την τελευταία της πνοή σε ηλικία 62 ετών.
«Ο Θεός ήτανε κουρασμένος». Ηταν η πρώτη φράση του «Υπνοβάτη», του καλύτερου βιβλίου της Μαργαρίτας Καραπάνου και ενός από τα σημαντικότερα μυθιστορήματα της σύγχρονης ελληνικής πεζογραφίας. Η Μαργαρίτα Καραπάνου, μία μελαγχολική και ιδιότυπη συγγραφέας, με έντονα τα ψυχολογικά και ψυχαναλυτικά στοιχεία στο έργο της, σιώπησε.

Αφησε χθες την τελευταία της πνοή στην εντατική του Γενικού Κρατικού Νοσοκομείου της Αθήνας, σε ηλικία 62 ετών, από εγκεφαλικό. Εισήχθη στο νοσοκομείο με σοβαρά επιβαρημένους τους πνεύμονές της.

Μία κοσμοπολίτισσα, μία όμορφη γυναίκα, μία φανατική καπνίστρια, με μία σχέση πάθους, ίσως και μίσους, με τη μητέρα της, την επίσης συγγραφέα Μαργαρίτα Λυμπεράκη, ήταν η Μαργαρίτα Καραπάνου.

«Επιθυμία για επιθυμίες. Η Ελλάδα. Και έπειτα να σταθώ στα πόδια μου μόνη μου. Να με ανακαλύψω για να με χάσω. Ποτέ δεν με ανακάλυψα για να με χάσω, να μπορέσω να με ξεχάσω, δηλαδή να αντικρύσω και να αγαπήσω τους άλλους», γράφει το '67, σε ηλικία μόλις 21 ετών.

Το διαβάζουμε στο τελευταίο της βιβλίο «Η ζωή είναι αγρίως απίθανη» που κυκλοφόρησε, πριν μπει στην εντατική, από την «Ωκεανίδα». Εδώ η Καραπάνου σαν μια τελευταία κατάθεση δημοσιοποιεί τα ημερολόγια που κρατούσε επί 20 χρόνια μεταξύ '59 και '79 (από 13-33 ετών) από το Παρίσι, όπου ζούσε με τη μητέρα της μέχρι να γράψει τον «Υπνοβάτη».

Επίσης, λίγες ημέρες πριν από το τέλος, η Καραπάνου έβγαλε στο φως και τις επιστολές της μητέρας της προς αυτήν (εκδόσεις Καστανιώτη). Η κηδεία της θα γίνει την Παρασκευή, στο Α' Νεκροταφείο, γύρω στις 3 το μεσημέρι (η ώρα δεν έχει ορισθεί ακόμη ακριβώς).

Η Μαργαρίτα Καραπάνου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1946. Μεγάλωσε στην Ελλάδα και στη Γαλλία, όπου ακολούθησε τη μητέρα της, συγγραφέα Μαργαρίτα Λυμπεράκη, σε ηλικία 13 ετών.

Σπούδασε κινηματογράφο στο Παρίσι και εργάστηκε ως νηπιαγωγός στην Αθήνα.
Εκανε έναν σύντομο γάμο. Τα πρώτα βιβλία της «Η Κασσάνδρα και ο Λύκος», «Ο υπνοβάτης» και το «Rien ne va plus» εκδόθηκαν στην Ελλάδα και μεταφράστηκαν στις ΗΠΑ, Γαλλία, Αγγλία, Σουηδία, Ισραήλ, Γερμανία, Ολλανδία και Ιταλία.

Σημαντικοί συγγραφείς, όπως ο Τζον Απνταϊκ τη συγκρίνουν με τον Προυστ, τον Κοζίνσκι, τον Κάρολ, τον Μπέκετ και τον Κάφκα. Μάλιστα ο Απνταϊκ σε επιστολή του συμπληρώνει: «Εσείς όμως έχετε βρει εδώ (Η Κασσάνδρα και ο Λύκος) μιαν αλήθεια, που κανένας απ' αυτούς τους τρεις συγγραφείς δεν έπιασε».
«Ο Υπνοβάτης» τιμήθηκε το 1988, στο Παρίσι, με το «Βραβείο του καλύτερου ξένου μυθιστορήματος», βραβείο που έχει δοθεί σε συγγραφείς όπως ο Λόρενς Ντάρελ, ο Μπόρχες, ο Μάρκες και άλλοι.
Η Μαργαρίτα Καραπάνου έγραψε ακόμα τα έργα «Ναι», «Lee και Lou», «Μαμά», «Μήπως;».