Πώς να μιλάμε για βιβλία που δεν έχουμε διαβάσει

27.08.2008
Πόσοι από τους σημερινούς καλλιεργημένους αναγνώστες έχουν διαβάσει τα αριστουργήματα της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας; Πόσοι έχουν διαβάσει ενδελεχώς το Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο του Προυστ ή έχουν ολοκληρώσει τον Οδυσσέα του Τζόυς;
Πόσοι από τους σημερινούς καλλιεργημένους αναγνώστες έχουν διαβάσει τα αριστουργήματα της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας; Πόσοι έχουν διαβάσει ενδελεχώς το Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο του Προυστ ή έχουν ολοκληρώσει τον Οδυσσέα του Τζόυς; Πόσοι καθηγητές ιταλικής, αγγλικής ή αρχαίας ελληνικής φιλολογίας έχουν διαβάσει από την αρχή ως το τέλος τα κλασικά έργα που διδάσκουν στους φοιτητές τους, όπως την Κόλαση του Δάντη, τον Απολεσθέντα Παράδεισο του Μίλτον ή την Ιλιάδα του Ομήρου; Ελάχιστοι, διατείνεται ο Pierre Bayard, μολονότι μπορούν θαυμάσια, όπως και ο ίδιος, να μιλούν γι’ αυτά, διατυπώνοντας μάλιστα ενδιαφέρουες απόψεις για τη μορφή και το περιεχόμενό τους.

Η μη ανάγνωση των «κλασικών» κειμένων που υποτίθεται ότι θα έπρεπε να έχουμε διαβάσει προσκρούει σε μια σειρά από εσωτερικευμένους περιορισμούς μ' αυτός που δεν τα έχει διαβάσει θεωρείται αυτόματα αγράμματος και ανυπόληπτος, οι οποίοι οδηγούν, ισχυρίζεται ο Bayard, σε μια συλλογική υποκρισία αναφορικά με τα βιβλία που έχουμε διαβάσει.

Αναλύοντας με μεγάλη πειστικότητα περιστάσεις στις οποίες είμαστε αναγκασμένοι να μιλάμε για βιβλία που δεν έχουμε διαβάσει, ο Γάλλος συγγραφέας, αντλώντας από την προσωπική του εμπειρία, μας προσφέρει μια σειρά από συμβουλές που μας επιτρέπουν να αντιμετωπίσουμε δραστικά αυτό το πρόβλημα «επικοινωνίας» και να στοχαστούμε με μεγαλύτερη διαύγεια και ειλικρίνεια γύρω από τη δραστηριότητα της ανάγνωσης και τη σημασία της. Τελικά, αξία δεν έχει μόνο το βιβλίο, αλλά και ο πολιτισμικός του αντίκτυπος, το ειδικό βάρος που έχει στο πλαίσιο της κουλτούρας της εποχής του. Μπορεί να μην έχουμε διαβάσει όλα τα βιβλία για τα οποία μιλάμε, γνωρίζουμε όμως ότι χωρίς αυτά θα ήμασταν φτωχότεροι. Επομένως, έστω και με αυτόν τον τρόπο τούς παραχωρούμε εξέχουσα θέση στη ζωή μας.

Εκδόσεις Πατάκη
ΤΙΤΛΟΣ: Πώς να μιλάμε για βιβλία που δεν έχουμε διαβάσει
ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: Pierre Bayard
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: Ελπίδα Λουπάκη
ISBN: 978-960-16-2860-8
ΣΧΗΜΑ: 13x20
ΣΕΛΙΔΕΣ: 272