Άγχος αποχωρισμού: Πώς να το καταπολεμήσεις;

11.12.2015
Το παιδάκι σου σπαράζει στο κλάμα κάθε φορά που τοα φήνεις στον παιδικό σταθμό; Κλαίει με λιγμούς και φωνάζει κάνοντάς σε να αισθάνεσαι πως το εγκαταλείπεις; Πώς πρέπει να διαχειριστείς την κατάσταση και να καταπολεμήσεις το άγχος αποχωρισμού που νιώθει;

Από τη Δήμητρα Γκούντρα

Ένα παιδάκι, ήδη από βρεφικη ηλικία, μετά τους έξι μήνες μπορούν να δείξουν σημάδια άγχους αποχωρισμού, κάτι το οποίο είναι απόλυτα φυσιολογικό. Η απουσία του γονέα, μετά την αποχώρηση από το δωμάτιο, προκαλεί στο μωράκι ανασφάλεια κάτι που εκδηλώνεται με κλάμα. Είναι φυσιολογικό δηλαδή ένα μωράκι να αποζητά την παρουσία του γονέα ή και να προσκολλάται σε αυτόν. Τι γίνεται όμως στην περίπτωση που η κατάσταση αυτή παραμένει για χρόνια, ακόμη και σε φάση νηπιακής ηλικίας; Γιατί συμβαίνει και πώς πρέπει να την αντιμετωπίσεις;

Γιατί έχει άγχος αποχωρισμού;

Γιατί έχει άγχος αποχωρισμού;

Υπάρχουν διάφορες θεωρίες αναφορικά με το γιατί εκδηλώνεται άγχος αποχωρισμού. Η επικρατούσα κ αυτή με την οποία συμφωνούν οι περισσότεροι παιδίατροι και ψυχολόγοι είναι η ακόλουθη:

Ένα μωράκι περνάει από διάφορα στάδια ανάπτυξης μέχρι να μπορέσει να αντιληφθεί τον κόσμο και το περιβάλλον του. Οι ενήλικες γνωρίζουμε πως όταν για παράδειγμα ο σύντροφός μας βγαίνει από το δωμάτιο, ακόμη κι αν δεν τον βλέπουμε είναι πίσω από την πόρτα και εντός του σπιτιου. Ένα μωράκι πρέπει να το μάθει. Δεν μπορεί να αντιληφθεί κάτι το οποίο δε βλέπει. Έτσι, το κλάμα είναι στην πραγματικότητα η ενστικτώδης αγωνία του πως μπορεί να χάσει το γονιό.

Πώς θα μειώσεις το άγχος αποχωρισμού;

Πώς θα μειώσεις το άγχος αποχωρισμού;

Ας περάσουμε όμως σε πιο πρακτικά ζητήματα. Τι μπορείς να κάνεις για να μειώσεις το άγχος αποχωρισμού;

Παιχνιδάκια: Παίξε κρυφτούλι για να δώσεις στο παιδάκι να καταλάβει ότι ακόμη κι αν δε σε βλέπει είσαι παρούσα στο χώρο. Σε πρώτη φάση κράτα το στην αγκαλιά σου και γύρισέ το προς την αντίθετη πλευρά έτσι ώστε να μην μπορεί να σε δεί. Άσε το για λίγα δευτερόλεπτα και στη συνέχεια ξαναγύρισέ το έτσι ώστε να έχει οπτική επαφή μαζί σου. Χαμογέλα και συνέχισε το παιχνίδι. Αν το παιδάκι είναι λίγο μεγαλύτερο, μπορείς να δοκιμάσεις το κρυφτό. Βάλε το στη μέση του δωματίου και ξεκίνα να κρύβεσαι πίσω από έπιπλα, μίλα του χωρίς να σε βλέπει και ξάφνου εμφανίσου. Με τον τρόπο αυτό θα το βοηθήσεις να αντιληφθεί τον κόσμο και το ότι η απουσία του γονέα δε σημαίνει εξαφάνισή του.

Μέινε ήρεμη: Συχνά ένα μωρό βασίζει τις αντιδράσεις του, στις αντιδράσεις του γονέα. Αν το δικό σου άγχος είναι μεγαλύτερο, το παιδί ενστικτωδώς θα θεωρήσει πως υπάρχει κάποιος κίνδυνος. Είναι σημαντικό να είσαι ήρεμη και ξαθυσυχαστική, ακόμη κι αν το μωρό σπαράζει στο κλάμα.

Κι αν το άγχος επιμένει στην παιδική ηλικία;

Κι αν το άγχος επιμένει στην παιδική ηλικία;

Αν το παιδάκι αρνείται να κοιμηθεί μόνο του, δε σε αφήνει ούτε λεπτό ζητώντας συνεχώς - ακόμη κι όταν μαγειρεύεις- την αγκαλιά σου, όταν αρνείται να πάει στο σχολείο, ισχυρίζεται ότι είναι άρρωστο, φοβάται πως κάποιος θα βλάψει το ίδιο και τους αγαπημένους του ή γενικά παρουσιάζει περίεργη συμπεριφορά, τότε το πιθανόττερο είναι να μην έχει ξεπεράσει το άγχος αποχωρισμού, κάτι που πρέπει να αντιμετωπίσεις με ψυχραιμία και υπομονή.

Συμβουλές για τα παιδιά με άγχος αποχωρισμού

Συμβουλές για τα παιδιά με άγχος αποχωρισμού

Όταν πρέπει να φύγεις από το σπίτι ή να αφήσεις το παιδάκι στον παιδικό σταθμό, εξήγησέ του από πριν με απλά λόγια τους λόγους για τους οποίους πρέπει να λείψεις για κάποιες ώρες. Μίλα του γλυκά και πάνω απ΄όλα μην του πεις ψέμματα. Μίλα ειλικρινά και πες του για παράδειγμα πως "Η μαμά πρέπει να πάει στη δουλειά της, εκεί θα κάτσει κάποιες ώρες και μετά θα επιστρέψει". Εξήγησέ του όλα όσα θα κάνεις ενώ είσαι μακριά του και μείνε ήρεμη ακόμη κι αν αντιδράσει και πες του πόσες δυνατότητες έχει στο σχολείο του. Ανάφερέ του πως για όση ώρα εσύ θα βρίσκεσαι στη δουλειλα, μπορεί να παίξει με τα παιδάκια, να αποκτήσιε φίλους και να μάθει χρήσιμα πράγματα από τις δασκάλες του. Σε καμία περίπτωση μην πεις ψέμματα, κάτι που θα παρατείνει και θα μεγιστοποιήσει το άγχος του και κράτα για όσο διοάστημα χρειαστεί αυτή τη στάση.

Αν δεις πως ακολούθησες τις συμβουλές και το "δράμα" συνεχίζεται για αρκετό διάστημα, σιγουρέψου πως δε συμβαίνει κάτι στον παιδικό σταθμό που το προβληματίζει και αν δεν πρόκειται για κάτι τέτοιο, ίσως θα ήταν καλό να συμβουλευτείς έναν ειδικευμένο παιδοψυχολόγο.

Τέλος, οσο περίεργο κι αν σου ακούγεται, ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες για τη σωματική υγεία αλλά και για τη συναισθηματική ευημερία ενός παιδιού είναι η διατροφή. Φρόντισε το παιδάκι να μην τρέφεται με χημικά αλλά να ακολουθεί μια ισορροπημένη διατροφή.

Συμβουλές για τους γονείς

Συμβουλές για τους γονείς

* Μην κατηγορείς τον εαυτό σου. Το άγχος αποχωρισμού είναι φυσιολογικό.

* Πέρνα χρόνο με τον σύντροφό σου για να συζητήσετε για το παιδί και να ακολουθήσετε κοινό σχέδιο δράσης. Είναι βασικό να ακολουθείται κοινή τακτική κι από τους δύο γονείς αλλά κι από τις γιαγιάδες και παππούδες για να μην πέφτουν στο κενό οι προσπάθειές σου.

* Αν πιστεύεις πως δεν μπορείς να χειριστείς την κατάσταση μόνη, ζήτα τη βοήθεια ενός ειδικού, όπως για παράδειγμα ενός παιδοψυχλόγου ή ενός ψυχολόγος με ειδίκευση στην γνωσιακή ή συμπεριφοριστική ψυχοθεραπεία.

* Μην ξεχνάς να διατηρείς την ψυχραιμία σου και να είσαι ήρεμη.