Μήπως είναι σκωληκοειδίτιδα;

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ

• 

  ΥΓΕΙΑ

  «Διάγνωση» μόνη στο σπίτι!

  Η εξέλιξη της ιατρικής τεχνολογίας μάς παρέχει σήμερα τη δυνατότητα να κάνουμε αρκετά διαγνωστικά τεστ στο σπίτι. Για παράδειγμα, με τη χρήση μικροσκοπικών συσκευών μπορούμε να προσδιορίσουμε γρήγορα και με εξαιρετική ακρίβεια τα επίπεδα της χοληστερίνης του αίματος, των τριγλυκεριδίων αλλά και της γλυκόζης (σακχάρου). Να επιβεβαιώσουμε, επίσης, τις γόνιμες ημέρες, μια εγκυμοσύνη αλλά και κάποια παθολογία στους μαστούς. Ας δούμε, λοιπόν, πώς λειτουργούν ορισμένα από τα σημαντικότερα τεστ που θα βρεις στα ράφια των φαρμακείων.

  Πόσο σάκχαρο έχω;

  Η απάντηση στα νέα συστήματα αυτομέτρησης

  Αν πάσχεις από διαβήτη, γνωρίζεις πολύ καλά πόσο σημαντικό ρόλο παίζουν οι καθημερινές μετρήσεις σακχάρου του αίματος, με τις οποίες μπορείς να προλάβεις την υπογλυκαιμία και την υπεργλυκαιμία (δηλαδή την πτώση ή την αύξηση της γλυκόζης στα αίμα). Οι μετρήσεις αυτές, που γίνονται με τα γνωστά «μηχανάκια» και σύμφωνα πάντα με τις οδηγίες του γιατρού σου, αποτελούν σήμερα το θεμέλιο λίθο πάνω στο οποίο οικοδομείται η θεραπεία του διαβήτη και η αντιμετώπιση των επιπλοκών του. Τα τελευταία χρόνια, μάλιστα, για πιο αξιόπιστα αποτελέσματα, η τεχνολογία έχει εισαγάγει και τους μετρητές σακχάρου μη κωδικοποίησης.

  Πώς λειτουργούν: Το αποτέλεσμα της μέτρησης στην κλασική της μορφή εμφανίζεται στην οθόνη, αφού πρώτα τρυπάς το δάχτυλό σου (με το στυλό λήψης αίματος) και τοποθετείς τη σταγόνα αίματος στην άκρη της ταινίας, την οποία έχεις εισαγάγει στη συσκευή. Με τους μετρητές σακχάρου μη κωδικοποίησης τα άτομα με διαβήτη μπορούν πλέον να διασφαλίζουν πιο αξιόπιστες μετρήσεις και τη σωστή αυτορρύθμισή τους, που είναι και το προσδοκώμενο (σύμφωνα με πρόσφατη δημοσίευση στο «Journal of Diabetes Science and Technology»). Επιπλέον, πρόσφατα κυκλοφόρησε και μετρητής σακχάρου, που παρέχει τη δυνατότητα στους ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη να κάνουν λήψη της σταγόνας αίματος από το δάχτυλο με ακτίνα laser, ανώδυνα, με αυτόματη επούλωση του σημείου λήψης αίματος.

  Έπεσε η χοληστερίνη;

  Βρες το με τις νέες συσκευές

  Επειδή η αυξημένη χοληστερίνη του αίματος έχει συσχετιστεί με τη σκλήρυνση των αρτηριών και την καρδιαγγειακή νόσο, η εξέτασή της θεωρείται ως έλεγχος ρουτίνας, στο πλαίσιο των προληπτικών μέτρων που θα πρέπει να λαμβάνονται για την υγεία, επισημαίνουν οι ειδικοί της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας. Υπάρχουν συσκευές που υπολογίζουν τα επίπεδα της χοληστερίνης, των τριγλυκεριδίων και του σακχάρου στο αίμα και, σύμφωνα με τους καρδιολόγους, καλό θα είναι να έχεις μία τέτοια συσκευή, κυρίως όσοι αντιμετωπίζουν προβλήματα δυσλιπιδαιμίας.

  Πώς λειτουργούν: Ακολουθείς την ίδια διαδικασία που αναφέρεται για τις συσκευές μέτρησης σακχάρου, με τη διαφορά ότι για κάθε μέτρηση (χοληστερίνης, τριγλυκεριδίων, σακχάρου) χρειάζεται να εισαγάγεις διαφορετική ταινία.

  Θέλω ένα παιδί τώρα

  Βρες τις γόνιμες μέρες με το τεστ ωορρηξίας

  Σύμφωνα με τους ειδικούς, η μέρα της ωορρηξίας υπολογίζεται στις 14 μέρες πριν από την έναρξη της επόμενης περιόδου. Eάν π.χ. έχεις σταθερό κύκλο 30 ημερών, μάλλον θα έχεις ωορρηξία τη 16η μέρα του κύκλου σου. Υπάρχουν, βέβαια, και τα τεστ ωορρηξίας, που υποδεικνύουν τις δύο πιο γόνιμες ημέρες του εμμηνορρυσιακού κύκλου της γυναίκας και θεωρούνται ιδιαίτερα αξιόπιστα όταν χρησιμοποιούνται τη σωστή ημέρα του κύκλου.

  Πώς λειτουργούν: Tα τεστ ωορρηξίας ανιχνεύουν την ορμόνη LH στα πρωινά ούρα. Aπό τη δέκατη μέρα του κύκλου (η αρχή του κύκλου είναι η πρώτη μέρα της εμμήνου ρύσεως) χρησιμοποιείς καθημερινά το τεστ. Όταν δεις τη σχετική αλλαγή στη χρωματική ένδειξη, σημαίνει ότι θα έχεις ωορρηξία από 24 έως 36 ώρες.

  Είμαι έγκυος;

  Μάθε το σε ένα λεπτό!

  Την πρώτη επιβεβαίωση ότι περιμένεις μωρό μπορείς να την έχεις πολύ εύκολα στο σπίτι, μέσα σε ένα λεπτό, ήδη έπειτα από τρεις με τέσσερις ημέρες καθυστέρησης –ουσιαστικά δύο εβδομάδες μετά τη σύλληψη– με ένα από τα ειδικά τεστ ούρων, που θα προμηθευτείς από το φαρμακείο (μόλις λίγα χρόνια πριν, τα τεστ αυτά ήταν αποτελεσματικά μόνο έπειτα από αρκετές μέρες καθυστέρησης).

  Πώς λειτουργούν: Μέσα στη συσκευασία τους υπάρχουν λεπτομερείς οδηγίες, τις οποίες πρέπει να ακολουθήσεις πιστά. Ορισμένες περιέχουν δύο τεστ, για να έχεις τη δυνατότητα, αν χρειαστεί, να το επαναλάβεις ύστερα από λίγες ημέρες. Με τα τεστ αυτά ανιχνεύεται η ορμόνη HCG (Β χοριακή γοναδοτροπίνη), η οποία στην αρχή παράγεται από το έμβρυο και στη συνέχεια από τον πλακούντα. Το ποσοστό της είναι υψηλότερο στα πρωινά ούρα, τα οποία για το λόγο αυτό και θα χρησιμοποιήσεις στο τεστ. Αν το τεστ είναι θετικό, σημαίνει σχεδόν σίγουρα ότι είσαι έγκυος (η αξιοπιστία τους αγγίζει το 99%).

  Δωρεάν τεστ* ανιχνεύει αιμορραγία στο έντερο σε 5'

  Σύμφωνα με τους ειδικούς της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας: «Ο καρκίνος του παχέος εντέρου, που προσβάλλει 1 στα 20 άτομα, αναπτύσσεται στον οργανισμό σιγά σιγά, χωρίς να εμφανίζει συμπτώματα, και μάλιστα στην πλειονότητά του σε έδαφος προϋπαρχόντων πολυπόδων. Η περίοδος αυτή (που ονομάζεται εξαλλαγή) μπορεί να διαρκέσει από 5 έως και 10 χρόνια. Ωστόσο, σήμερα, τόσο για τον καρκίνο όσο και για την ύπαρξη καλοήθους προβλήματος (αιμορροΐδες, ραγάδες) υπάρχει το Haemoccult Τεστ. Πρόκειται για το περίφημο τεστ ανίχνευσης της αφανούς αιμορραγίας, το οποίο γίνεται εύκολα στο σπίτι και δίνει απάντηση μέσα σε 5 λεπτά».

  Πώς λειτουργεί: Συλλέγεις το δείγμα κοπράνων με το ειδικό χαρτί και το βάζεις στον ειδικό σωλήνα. Προσαρμόζεις την ταινία δοκιμής στο σωλήνα και «διαβάζεις» το αποτέλεσμα.

  * Το Haemoccult Τεστ χορηγείται δωρεάν σε ασυμπτωματικά άτομα, ηλικίας 50-75 ετών, από την Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία: Χλόης 4, Προσήλιο, Παιανία Αττικής, Τηλ.: 210-64.56.713-5.

  Να θυμάσαι...

  • Τα διάφορα τεστ στο σπίτι δεν υποκαθιστούν την ιατρική διάγνωση και η χρήση τους πρέπει να γίνεται σύμφωνα με τις οδηγίες που δίνει ο κατασκευαστής.
  • H χρήση των συσκευών αυτομέτρησης (για σακχαρώδη διαβήτη - χοληστερίνη) δεν απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις. Τα αποτελέσματα βγαίνουν μέσα σε λίγα λεπτά ή και δευτερόλεπτα, ενώ παρέχουν τη δυνατότητα αποθήκευσης των αποτελεσμάτων στη μνήμη τους.
  • Με την επανάληψη των τεστ δημιουργείς ένα «προσωπικό αρχείο», που σε βοηθά να συγκρίνεις τις τιμές των μετρήσεων και επομένως να ελέγχεις διαχρονικά την εξέλιξη της υγείας σου.

  ---

  ΑΠΟ ΤΗ ΡΙΤΑ ΒΕΛΩΝΗ

  Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Αρμονία, τεύχος 127

  Update: Μάρτιος 2016.

• 

  ΥΓΕΙΑ

  «Ενεργητικές» λύσεις για τη δυσκοιλιότητα

  Μήπως αυτή την εποχή έχεις έντονο πρόβλημα δυσκοιλιότητας; Αν αναρωτιέσαι για τις αιτίες, μπορεί να είναι πολλές, ακόμα και κάποιες που δεν φαντάζεσαι. Για παράδειγμα, μπορεί η λειτουργία του εντέρου να επηρεάζεται αρνητικά, επειδή η διατροφή σου είναι φτωχή σε φυτικές ίνες, επειδή κάνεις καθιστική ζωή ή γιατί αποφάσισες ξαφνικά να χάσεις κιλά και ακολουθείς κάποια αυτοσχέδια δίαιτα. Πολλές φορές μια παροδική δυσκοιλιότητα μπορεί να οφείλεται και στην κακή ψυχολογική σου κατάσταση ή στην αλλαγή του τρόπου ζωής σου (π.χ. αν μετακινείσαι συνέχεια και αυτό γίνεται αφορμή να αναβάλεις την επίσκεψή σου στην τουαλέτα στις ώρες που είχες συνηθίσει). Επίσης, το πρόβλημα μπορεί ανα σου το έχει προκαλέσει κάποια φαρμακευτική αγωγή που ακολουθείς. Στις γυναίκες, όμως, οι αιτίες της δυσκοιλιότητας εντοπίζονται και σε ορμονικές αλλαγές (λόγοι εγκυμοσύνης και εμμηνόπαυσης). Αν λοιπόν η δυσκοιλιότητα που σε ταλαιπωρεί οφείλεται σε έναν ή περισσότερους από τους παραπάνω λόγους, δες ποιες είναι οι «ενεργητικές» λύσεις που θα σε βοηθήσουν να απαλλαγείς από το πρόβλημα οριστικά.

  5 μέτρα που πάντα αποδίδουν

  • Βελτίωσε τις διατροφικές σου συνήθειες: Ακόμα και όταν βρίσκεσαι σε δίαιτα, για να μην δημιουργηθεί πρόβλημα δυσκοιλιότητας, το μενού σου θα πρέπει να περιλαμβάνει τρόφιμα που είναι πλούσια σε φυτικές ίνες και φτωχά σε λίπη (όπως δημητριακά ολικής αλέσεως, όσπρια, λαχανικά), καθώς και τρόφιμα από όλες τις ομάδες (λαχανικά, φρούτα, δημητριακά, γαλακτοκομικά, κρέατα).
  • Μην παραλείπεις γεύματα: To καλύτερο είναι να τηρείς σταθερά, τα τρία κύρια γεύματα της ημέρας, δίνοντας βέβαια προτεραιότητα: στις ωμές σαλάτες (2 μπολ την ημέρα), στα φρούτα (2-4 μερίδες καθημερινά), στα ψάρια (τουλάχιστον 4 γεύματα την εβδομάδα) και πάντα βραστά ή ψητά με λαδολέμονο.
  • Πίνε πολλά υγρά: Μεταφέρουν τις άχρηστες ουσίες και κάνουν τα κόπρανα πιο μαλακά. Παράλληλα ενισχύουν την κινητικότητα του εντέρου, βοηθώντας το να κάνει περισταλτικές κινήσεις, ενεργοποιώντας έτσι την κένωση. Να θυμάσαι ότι ο οργανισμός σου χρειάζεται περίπου 2-2,5 λίτρα υγρών ημερησίως.
  • Σήκω από τον καναπέ: Όλες οι μελέτες επιβεβαιώνουν ότι η σωματική δραστηριότητα 20-30' ημερησίως (περπάτημα, ποδήλατο, απλές ασκήσεις γυμναστικής) βοηθά σημαντικά στο πρόβλημα της δυσκοιλιότητας, επειδή διευκολύνει την κινητικότητα του εντέρου.
  • Αναζήτησε βοήθεια και στο… φαρμακείο: Σήμερα υπάρχουν αρκετές λύσεις που μπορούν να προσφέρουν ανακούφιση ακόμη και στις δύσκολες και χρόνιες περιπτώσεις δυσκοιλιότητας (όπως για παράδειγμα τα λεγόμενα υπακτικά φυτικής προέλευσης που κυκλοφορούν σε μορφή μαρμελάδας φρούτων). Συμβουλεύσου ωστόσο το γιατρό ή το φαρμακοποιό σου, αν ταιριάζουν στην περίπτωσή σου, και ενημερώσου οπωσδήποτε για το χρονικό διάστημα που μπορείς να τα χρησιμοποιήσεις.

  Να θυμάσαι:

  • Η απότομη αλλαγή στις διαιτητικές συνήθειες (όπως π.χ. μια εξαντλητική δίαιτα) επηρεάζει άμεσα το έντερο, αφού η ύπαρξη μικρού εντερικού περιεχομένου μειώνει την κινητικότητά του, με τελική κατάληξη τον περιορισμό των φυσιολογικών κενώσεων.
  • Στα αίτια της δυσκοιλιότητας περιλαμβάνονται επίσης η ανεπαρκής άσκηση, το στρες αλλά και διάφορα φάρμακα (όπως χημειοθεραπευτικά, ηρεμιστικά, υπναγωγά, αντικαταθλιπτικά, σπασμολυτικά του γαστρεντερικού, διουρητικά και αντιόξινα (που περιέχουν ασβέστιο και αργίλιο).
  • Ο υποθυρεοειδισμός (η υπολειτουργία δηλαδή του θυρεοειδούς αδένα) συνδέεται με τη δυσκοιλιότητα, καθώς η πάθηση επιβραδύνει τις μεταβολικές διαδικασίες του οργανισμού, μεταξύ των οποίων και τη λειτουργία του εντέρου. Αυτό δεν σημαίνει, βέβαια, ότι όποιος πάσχει από υποθυρεοειδισμό έχει απαραίτητα δυσκοιλιότητα ή αντίθετα όποιος έχει δυσκοιλιότητα, πάσχει από υποθυρεοειδισμό.
  • Τα υπέρβαρα, τα παχύσαρκα αλλά και τα λιποβαρή άτομα (και από τα δύο φύλα) αντιμετωπίζουν δυσκοιλιότητα συχνότερα από τα άτομα με φυσιολογικό βάρος.

  * Στις περιπτώσεις που η δυσκοιλιότητα επιμένει και χρειαστεί να καταφύγεις στη λήψη φαρμακευτικής αγωγής, ο γιατρός είναι ο μόνος κατάλληλος να καθορίσει το είδος της αγωγής, καθώς και τη διάρκεια λήψης της.

  * Οποιαδήποτε αλλαγή των συνηθειών του εντέρου, ακόμη και αν εξακολουθεί να βρίσκεται εντός του φυσιολογικού ορίου, πρέπει να διερευνάται. Αυτό ισχύει και για τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, δεδομένου ότι δεν πρέπει να επαναπαύονται στη διαδεδομένη αντίληψη ότι η δυσκοιλιότητα είναι μια «φυσιολογική» συνέπεια του γήρατος.

  Πότε μιλάμε για δυσκοιλιότητα;

  Όταν υπάρχει δυσκολία στην κένωση του εντέρου (αφόδευση) και τα κόπρανα είναι τόσο σκληρά ώστε να απαιτούνται έντονη προσπάθεια και σφίξιμο για να επιτευχθεί η κένωση. Με δυο λόγια, η δυσκοιλιότητα χαρακτηρίζεται από τη μείωση της συχνότητας των κενώσεων για μεγάλο χρονικό διάστημα, από την αλλαγή της σύστασής τους (τα κόπρανα γίνονται σκληρά και αποβάλλονται με δυσκολία) και αίσθημα ατελούς κένωσης. Όσο για τη φυσιολογική συχνότητα των κενώσεων, είναι από τρεις φορές την ημέρα έως τρεις φορές την εβδομάδα.

  ---

  ΑΠΟ ΤΗ ΡΙΤΑ ΒΕΛΩΝΗ

  Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Αρμονία, τεύχος 150

  Update: Απρίλιος 2016.

• 

  ΥΓΕΙΑ

  Δουλεύουν όλα στο σώμα σου ρολόι;

  Στομάχι

  Πώς λειτουργεί

  Θεωρείται το πιο σημαντικό όργανο στη διαδικασία της πέψης. Στα τοιχώματα του, υπάρχουν μέχρι και 34 εκατομμύρια μικροί αδένες, που παράγουν το γαστρικό υγρό. Αυτό το υγρό περιέχει υδροχλωρικό οξύ και προπάντων πεψίνη, ένα ένζυμο που έχει την ιδιότητα να «χωνεύει», δηλαδή να αποσυνθέτει τις τροφές για να επιτρέψει κατόπιν την αφομοίωση τους από το αίμα, μέσο των τοιχωμάτων του εντέρου μετά από ορισμένη κατεργασία.

  Τι μπορεί να παρουσιάσει: Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία της Ελληνικής Γαστρεντερολογικής Εταιρίας, το 10% του πληθυσμού θα αναπτύξει έλκος δωδεκαδακτύλου, σε κάποια φάση της ζωής του, κυρίως στην ηλικία των 35-55 χρόνων. «Απο τους ασθενείς αυτούς ενα ποσοστό θα εμφανίσει σοβαρές επιπλοκές όπως γαστρορραγία (10%), διάτρηση (1%-2%) και πυλωρική στένωση» τονίζει ο κ. Λάμπρος Καφαντάρης γαστρεντερολόγος.

  • Στo έλκος, μπορεί να συμβάλουν η κληρονομικότητα, το κάπνισμα, το στρες, τα οινοπνευματώδη, ο καφές, οι λιπαρές τροφές, τα διάφορα φάρμακα κ.α. Για το έλκος ενοχοποιείται και ένα μικρόβιο το λεγόμενο ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, το οποίο «καταπίνουμε» με τις τροφές ή το νερό. Το μικρόβιο αυτό μπορεί να «κατασκηνώνει» στο στομάχι από την παιδική ακόμα ηλικία και αργότερα, γύρω στα 50, ένα στα δυο άτομα που είναι φορείς του, να εκδηλώσουν τη νόσο.
  • Η οισοφαγική παλινδρόμηση (δηλαδή η γεύση ξινού ή πικρού υγρού στο λαιμό και το στόμα, καθώς και καούρα, που γίνεται ιδιαίτερα αντιληπτή όταν ξαπλώνουμε) είναι επίσης ένα συχνό και παροδικό πρόβλημα που παρουσιάζεται στο 5% των ενηλίκων τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα. Το πρόβλημα αυτό, που οφείλεται σε παλινδρόμηση οξέων από το στομάχι στον οισοφάγο, στο 2% του πληθυσμού μπορεί να εξελιχθεί σε φλεγμονή στον οισοφάγο, την πεπτική οισοφαγίτιδα, όπως ονομάζεται.

  Τι να κάνουμε για να προφυλάξουμε το στομάχι μας

  • Μασάμε αργά και καλά κάθε μπουκιά και πάντα σε ήρεμη ψυχική κατάσταση. Το φαγητό όταν τρώγεται γρήγορα και με νεύρα, γεμίζει τον οργανισμό τοξίνες και βλάπτει το στομάχι.
  • Αποφεύγουμε τις πολύ πικάντικες τροφές, επειδή ερεθίζουν το βλεννογόνο του στομάχου αλλά και τις πλούσιες σε λίπος τροφές όπως: αρνί χοιρινό, αλαντικά κλπ.
  • Αποφεύγουμε τα πολύ ζεστά ή πολύ παγωμένα ροφήματα.
  • Περιορίζουμε το κάπνισμα, τα οινοπνευματώδη και το δυνατό καφέ.
  • Όταν έχουμε πρόβλημα οισοφαγικής παλινδρόμησης, πρέπει να αποφεύγουμε την κατανάλωση αλκοόλ, σοκολάτας και λιπών, επειδή αυτές οι ουσίες χαλαρώνουν τον κατώτερο οισοφαγικό σφιγκτήρα. Και φυσικά, ο βραδινός ύπνος με ελαφρύ στομάχι, ελαττώνει την έκκριση καυστικού οξέος, περιορίζοντας τις πιθανότητες μιας νυκτερινής παλινδρόμησης.

  Προσοχή: Σήμερα, με τη μέθοδο της γαστροσκόπησης, γίνεται εύκολα και ακίνδυνα η διάγνωση σε κάθε μορφή έλκους, καθώς και στα αίτια που το προξενούν. Επίσης, τα νέα αντιελκωτικά φάρμακα, έχουν τη δυνατότητα να μειώνουν την έκκριση του γαστρικού οξέος και να επουλώνουν το έλκος σε μεγάλο ποσοστό, ενώ σε συνδυασμό με αντιβιοτική αγωγή, μπορούν να εκριζώσουν οριστικά το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού.

  Συκώτι (ηπαρ)

  Πώς λειτουργεί

  Το συκώτι είναι το βιοχημικό εργαστήριο του οργανισμού και θεωρείται το πιο σημαντικό όργανο μετά την καρδιά και τους πνεύμονες, καθώς βοηθά στη διάσπαση των τροφών και το μεταβολισμό σημαντικών ουσιών και παράγει τη χολή.

  Τι μπορεί να παρουσιάσει: Το συκώτι «αρρωσταίνει» από υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, ή από υπερδοσολογία αντιφλεγμονωδών φαρμάκων. Προσβάλλεται επίσης από καρκίνο και από κολικό στη δεξιά περιοχή του υπογαστρίου. Ακόμα, μπορεί να αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα από κάποιες μορφές ηπατίτιδας (τοπική αλλοίωση των ιστών μετά από κάποια βλάβη ή ερεθισμό στο συκώτι). Η ηπατίτιδα σαν πάθηση θεωρείται ύπουλη, διότι τα συμπτώματά της (όταν υπάρχουν) είναι παραπλανητικά (μοιάζουν με αυτά της γαστρεντερίτιδας ή της γρίπης). Μέχρι σήμερα έχουν αναγνωριστεί πέντε τύποι ιογενούς ηπατίτιδας και έχουν χαρακτηριστεί ως, Α, Β, C, D και Ε. Από αυτές, η Α και η Β, είναι ηπατίτιδες, που έχουν τα πιο πολλά κρούσματα στη χώρα μας. Πρόκειται για δυο διαφορετικές ασθένειες, που δεν πρέπει να συγχέονται μεταξύ τους.

  • Η ηπατίτιδα Α: είναι η φλεγμονή του συκωτιού που ευνοείται από τις κακές συνθήκες υγιεινής. Μπορεί να μεταδοθεί πολύ εύκολα από μολυσμένο πόσιμο νερό, από φρούτα και λαχανικά που δεν έχουν πλυθεί καλά και επίσης, από θαλασσινά που ψαρεύονται σε μολυσμένα νερά. Παρ' όλα αυτά, η συγκεκριμένη ηπατίτιδα, είναι μια οξεία λοίμωξη που κάνει τον κύκλο της και υποχωρεί, χωρίς να αφήνει ηπατική η άλλη βλάβη.
  • Η ηπατίτιδα Β: μεταδίδεται με το αίμα, κυρίως από μολυσμένη σύριγγα, σεξουαλική επαφή, αλλά και από στενή επαφή με άτομα φορείς, του ιού. Αξίζει να σημειωθεί πως η μόλυνση με τον ιό της ηπατίτιδας Β (ΗΒV), οδηγεί σε κλινικά συμπτώματα (ίκτερο, πυρετό, ανορεξία κλπ,) μόνο το 1/3 των ασθενών. Το άλλο τρίτο εκδηλώνει συμπτώματα παρόμοια με αυτά της γρίπης και το υπόλοιπο τρίτο δεν έχει καθόλου συμπτώματα, όπως ακριβώς συμβαίνει και με την ηπατίτιδα Α. Όμως, στην περίπτωση της ηπατίτιδας Β, ένα μεγάλο ποσοστό από αυτούς που την περνούν με η χωρίς συμπτώματα, θα παραμείνουν χρόνιοι φορείς. Τέλος, η ηπατίτιδα Β, μπορεί να προκαλέσει χρόνια κατάσταση με μακροπρόθεσμες συνέπειες την κίρρωση η τον καρκίνο του ήπατος!

  Τι να κάνουμε για να προφυλάξουμε το συκώτι

  • Αποφεύγουμε το αλκοόλ, τα πολλά αντιφλεγμονώδη, τις ερωτικές σχέσεις χωρίς μέτρα προφύλαξης (κινδυνεύουμε από ηπατίτιδα Β).
  • Για να μην προσβληθούμε από ηπατίτιδα Α, αποφεύγουμε την κατανάλωση ωμών και γενικά ύποπτων θαλασσινών, τη χρήση νερού για την ποιότητα του οποίου υπάρχουν αμφιβολίες, την επίσκεψη σε αμφιβόλου καθαρότητας τουαλέτες και πλένουμε πάντα τα χέρια πριν το μαγείρεμα και το φαγητό.
  • Εκτός από τα προληπτικά μέτρα που μπορούμε να παίρνουμε πρέπει κατά καιρούς να κάνουμε και κάποιες αιματολογικές εξετάσεις. Ο έλεγχος του συκωτιού γίνεται με τη μέτρηση της χολερυθρίνης και των τρανσαμινασών.

  Προσοχή: Ο προληπτικός εμβολιασμός εξασφαλίζει ανοσία σε ποσοστά 80-95%, επεσήμανε σε επιστημονική Συνάντηση ο κ. Γ Κητής, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρίας Μελέτης του Ηπατος. Επίσης-όπως τόνισε-, τα τελευταία χρόνια η ηπατίτιδα Β, αντιμετωπίζεται θετικά και με τα νεότερα αντι-ιικά φάρμακα

  Πάγκρεας

  Πώς λειτουργεί

  Το πάγκρεας βρίσκεται στο επάνω μέρος της κοιλιάς, ανάμεσα στην σπονδυλική στήλη και το στομάχι. Εκκρίνει υγρά απαραίτητα για την πέψη, για την οποία συνεργάζεται στενά και με τη χολή. Εκκρίνει επίσης την ινσουλίνη.

  Τι μπορεί να παρουσιάσει: Οι ασθένειες που συνήθως προσβάλουν το πάγκρεας, είναι οι παγκρεατίτιδες (φλεγμονές) και πιο σπάνια ο καρκίνος. Επίσης το πάγκρεας μπορεί να σταματήσει να παράγει ινσουλίνη και τότε έχουμε διαβήτη τύπου Ι (ινσουλινοεξαρτώμενο).

  • Η οξεία παγκρεατίτιδα, συνήθως εκδηλώνεται με δυνατούς πόνους στην κοιλιά, πυρετό ή τάσεις ναυτίας, απαιτεί τη μεταφορά του ασθενή στο νοσοκομείο, ενώ η χρόνια μορφή της ασθένειας αντιμετωπίζεται με κατάλληλη ελαφριά δίαιτα.
  • O διαβήτης τύπου 1 (που είναι και η πιο επιθετική μορφή διαβήτη) εμφανίζεται όταν το πάγκρεας δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη ή όταν το σώμα δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει με αποτελεσματικό τρόπο την ινσουλίνη που παράγει.

  Τι να κάνουμε για να προφυλάξουμε το πάγκρεας

  • Περιορίζουμε το αλκοόλ και το τσιγάρο.
  • Κάνουμε προληπτικές εξετάσεις (έλεγχο σακχάρου, χοληστερίνης κ.α).
  • Aποφεύγουμε την παχυσαρκία, την καθιστική ζωή, την πλούσια σε θερμίδες και λίπη διατροφή η οποία συνήθως είναι φτωχή σε φυτικές ίνες.

  Προσοχή: Όλοι ανεξαιρέτως μετά τα 40 θα πρέπει να κάνουν προληπτικά έναν έλεγχο και εάν τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα είναι φυσιολογικά να επαναλαμβάνουν την εξέταση κάθε 3 χρόνια, τονίζουν οι ειδικοί.

  Πνεύμονες

  Πώς λειτουργούν

  Η αναπνευστική λειτουργία είναι ζωτικής σημασίας για το οργανισμό μας και χάρη στους πνεύμονες γίνεται αυτόματα, αυτόνομα παρέχοντας συνεχώς οξυγόνο για τις ανάγκες των κυττάρων του σώματος. Ταυτόχρονα βοηθά στο να αποβάλλεται το διοξείδιο του άνθρακα που δημιουργείται κατά τη διαδικασία παραγωγής ενέργειας στο ανθρώπινο σώμα.

  Τι μπορεί να παρουσιάσουν: Εκτός από τις από οξείες φλεγμονώδεις καταστάσεις, που συνήθως οφείλονται σε επιπλοκές ιογενών λοιμώξεων του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος (π.χ γρίπη), oι πνεύμονες προσβάλλονται συχνά και από χρόνιες παθήσεις.

  • Το βρογχικό άσθμα, μια φλεγμονή του βλεννογόνου, των βρόγχων μέσω των οποίων, μεταφέρεται το οξυγόνο στους πνεύμονες, είναι μια πάθηση που επηρεάζει την πνευμονική λειτουργία.
  • H Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια ή αλλιώς Χ.Α.Π. δεν αποτελεί μία νόσο, αλλά μία ολόκληρη ομάδα, που περιλαμβάνει τη χρόνια βρογχίτιδα, την ασθματική βρογχίτιδα, και το εμφύσημα. Όλα αυτά προκαλούν βλάβη στις αεροφόρες οδούς και τις κυψελίδες των πνευμόνων.

  Τι να κάνουμε για να προφυλάξουμε τους πνεύμονες

  • Φροντίζουμε να θεραπεύουμε σε βάθος, κάθε πρόβλημα του αναπνευστικού συστήματος (κρυολόγημα, βρογχίτιδα κλπ.).
  • Αποφεύγουμε τις απότομες μεταβολές της θερμοκρασίας και την πολύωρη παραμονή στο κρύο και την υγρασία.
  • Αποφεύγουμε το κάπνισμα και την έκθεσή μας σε καπνό τσιγάρων.
  • Κάνουμε τουλάχιστον μια φορά το χρόνο μια ιατρική εξέταση θώρακος, αν οι επαγγελματικές μας δραστηριότητες απαιτούν μακρά και χρόνια έκθεση σε χημικές ουσίες. Επίσης, η ιατρική εξέταση επιβάλλεται σε όσους είναι μουσικοί πνευστών οργάνων, φυσητές γυαλιού κ.α
  • Απευθυνόμαστε στο γιατρό, αν παρουσιάσουμε επίμονο βήχα, είναι ξηρός και διαρκεί πάνω από ένα μήνα, και αν είμαστε καπνιστές και ο γνωστός «τσιγαρόβηχας» ξαφνικά χειροτερεύει ή αλλάζει μορφή.
  • Επιδιώκουμε τακτική σωματική άσκηση με περπάτημα, κολύμπι ή ποδηλασία στο φρέσκο, καθαρό αέρα.

  Προσοχή: Για να διαπιστωθούν ή να αποκλειστούν πιθανά πνευμονολογικά προβλήματα χρειάζεται μια κλινική εξέταση από παθολόγο ή πνευμονολόγο και αν αυτός το κρίνει απαραίτητο, θα σου ζητήσει μια ακτινογραφία θώρακος.

  ---

  ΑΠΌ ΤΗ ΡΙΤΑ ΒΕΛΩΝΗ

  Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Αρμονία, τεύχος 96

  Update: Μάρτιος 2016.

• 

  ΥΓΕΙΑ

  39 συμπτώματα για να τρέξεις στο γιατρό

  1. Έντονη σωματική κούραση ή εξάντληση χωρίς προφανή λόγο.
  2. Αϋπνία ή διαταραχές ύπνου.
  3. Συχνούς πονοκεφάλους.
  4. Πυρετό, ακόμα και δέκατα, με ή χωρίς σωματική καταβολή.
  5. Αδυναμία συγκέντρωσης (π.χ. αφαιρείσαι εύκολα).
  6. Δυσκολία απομνημόνευσης, ξεχνάς πολύ εύκολα.
  7. Τρέμουλο ή/και αδυναμία συντονισμού απλών κινήσεων.
  8. Αισθάνεσαι ότι βρίσκεσαι εκτός τόπου και χρόνου.
  9. Κρίσεις άγχους ή πανικού.
  10. Σφίξιμο ή αίσθημα βάρους στο στήθος.
  11. Μούδιασμα στα χέρια ή στα πόδια ή και στα δύο.
  12. Γρήγορο ή ακανόνιστο καρδιακό ρυθμό.
  13. Κρύα χέρια (ενώ παλαιότερα δεν είχες αυτό το πρόβλημα).
  14. Δυσκολία στην αναπνοή, εύκολο λαχάνιασμα χωρίς ιδιαίτερο λόγο.
  15. Αναπνευστικό συριγμό (σφύριγμα) χωρίς να είσαι κρυωμένη.
  16. Ευερέθιστο έντερο, διάρροιες ή δυσκοιλιότητα.
  17. Αιμορραγία κατά την αφόδευση.
  18. Πληγή ή πληγές που δεν επουλώνονται, αιμορραγούν, αλλάζουν χρώμα ή παίρνουν ακανόνιστο σχήμα.
  19. Ελιά που άλλαξε χρώμα, σχήμα και διάμετρο ή αιμορραγεί.
  20. Αλλαγές στο χρώμα του δέρματος (π.χ. κίτρινο).
  21. Κόκκινα ή λευκά σημάδια, πληγές και πρηξίματα στο στόμα.
  22. Συχνή ρινική καταρροή ή μπούκωμα.
  23. Συχνό ερεθισμό στο λαιμό, βήχα ή ευαισθησία.
  24. Συχνό ερεθισμό στα μάτια ή/και μείωση της όρασης.
  25. Αλλαγές στο χρώμα της ίριδας του ματιού ή θολότητά της.
  26. Σχηματισμός κιτρινωπού δακτυλίου γύρω από την κόρη και την ίριδα ή μικρά λευκά εξογκώματα γύρω από τα βλέφαρα.
  27. Συχνουρία, ιδίως δε νυχτερινή.
  28. Πολυδιψία (διψάς συνεχώς παρότι πίνεις νερό) ή/και πολυφαγία.
  29. Μεγάλη μείωση ή αύξηση σωματικού βάρους χωρίς να το επιδιώκεις.
  30. Αρθραλγίες (πόνοι στις αρθρώσεις), διόγκωση άρθρωσης (π.χ. δάχτυλα) ή δυσκαμψία.
  31. Έντονες μυαλγίες.
  32. Απώλεια ή αλλαγή της αίσθησης της όσφρησης.
  33. Απώλεια ή αλλαγή της γεύσης.
  34. Μειωμένη σεξουαλική διάθεση.
  35. Αδυναμία στύσης.
  36. Ίλιγγο ή ζαλάδα.
  37. Συνεχόμενο εκνευρισμό (ευέξαπτος/-η) χωρίς σημαντικό λόγο.
  38. Ξαφνική απώλεια μαλλιών.
  39. Ψηλάφισες κάποια περίεργη μάζα, ένα γρομπαλλάκι ή κάποιο εξόγκωμα σε περιοχή με αδένες (π.χ. λαιμό).

  ---

  Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Αρμονία, τεύχος 116

  Update: Ιανουάριος 2016.

• 

  ΥΓΕΙΑ

  Πόνος στο στομάχι; Δες τι φταίει

  Αμέσως μετά το φαγητό νιώθεις έντονο βάρος στο στομάχι και φούσκωμα στην κοιλιά; Δεν μπορείς να χωνέψεις και συχνά έχεις την αίσθηση ότι θα εκραγείς; Μήπως τα ενοχλήματα αυτά υποχωρούν λίγες ώρες μετά; Αν αναρωτιέσαι τι σου συμβαίνει, δεν είσαι η μόνη! Το ερώτημα αυτό απασχολεί έναν στους τρεις Έλληνες, αφού σύμφωνα με τις στατιστικές τόσα είναι σε αναλογία τα άτομα που πάσχουν από δυσπεψία (όπως ονομάζεται από τους ειδικούς το σύνολο των ενοχλήσεων που εμφανίζονται μετά τα γεύματα), χωρίς αυτό να σημαίνει πως υπάρχει κάποια οργανική βλάβη στο πεπτικό τους σύστημα.

  Tι μπορεί να φταίει για τη δυσπεψία μου;

  Oπως εξηγούν από την Ελληνική Γαστρεντερολογική Εταιρεία (ΕΛΙΓΑΣΤ): Τις περισσότερες φορές τα προβλήματα της δυσπεψίας μπορεί να οφείλονται στη λαθεμένη «συμπεριφορά» στο τραπέζι. Όταν π.χ. καταπίνεις την τροφή σου βιαστικά και αμάσητη ή τρως εκνευρισμένα, πετυχαίνεις όχι μόνο να δυσκολεύεται η χώνεψη αλλά και να δημιουργούνται καούρες, τυμπανισμός, φουσκώματα στο στομάχι, καθώς και δυσκολία στη διάσπαση των τροφών. Ακόμα, οι κακοί συνδυασμοί στο πιάτο, οι πολύ ζεστές ή παγωμένες τροφές, ορισμένες ουσίες (οινοπνευματώδη, καρυκεύματα, καφεΐνη και νικοτίνη) ενεργούν ως ερεθιστικά ή διεγερτικά στο βλεννογόνο του στομάχου και δημιουργούν πεπτικά προβλήματα.

  Κάθε ένζυμο έχει το ρόλο του

  Σύμφωνα με τους ειδικούς: για να ολοκληρωθεί η πέψη στο στομάχι, εκτός από την πεψίνη (ένζυμο που έχει την ιδιότητα να «χωνεύει», δηλαδή να αποσυνθέτει τις τροφές), συμβάλουν και μερικά ακόμα ένζυμα που περιέχονται στα γαστρικά υγρά. Έτσι ανάλογα με το είδος της τροφής έχουμε: την παγκρεατική αμυλάση, που διασπά το άμυλο και τους υδατάνθρακες, την παγκρεατική λιπάση, που διασπά το λίπος, τη θρυψίνη και τη χυμοθρυψίνη, δύο ένζυμα που συνεχίζουν την εργασία που ξεκίνησε η πεψίνη, διασπώντας τις πρωτεΐνες. Επίσης ο οργανισμός μας παράγει τη λακτάση, ένα ένζυμο που διασπά το γαλακτοζάκχαρο σε γαλακτόζη και γλυκόζη. Η παραγωγή της λακτάσης μειώνεται όσο μεγαλώνουμε και όσο λιγότερο γάλα καταναλώνουμε. Αυτός είναι και ο λόγος ότι πολλοί ενήλικες, αλλά αρκετά συχνά και τα παιδιά παρουσιάζουν δυσανεξία στο γάλα. Όταν δηλαδή υπάρχει αυτή η ανωμαλία, η γλυκόζη και η γαλακτόζη δεν απορροφώνται εύκολα από το έντερο με αποτέλεσμα να μη χωνεύεται εύκολα το γάλα. Ένα βασικό ένζυμο περιέχεται και στο σάλιο. Πρόκειται για την πτυαλίνη, που χρησιμοποιείται για το ξεκίνημα της μετατροπής του αμύλου και είναι παρόμοιο με την παγκρεατική αμυλάση.

  Και οι λάθος συνδυασμοί ευνοούν τη δυσπεψία

  Τα διάφορα είδη τροφών, όπως είναι το άμυλο, οι πρωτεΐνες, τα λίπη, οι υδατάνθρακες κ.λπ. απαιτούν και διαφορετικά είδη ενζύμων για να χωνευτούν, καθώς και διαφορετικό χρόνο. Για καλύτερη χώνεψη, λοιπόν, σημαντικό ρόλο παίζουν οι σωστοί συνδυασμοί των τροφίμων στο ίδιο γεύμα. Για παράδειγμα το κρέας συνδυάζεται θαυμάσια με ωμά η βραστά λαχανικά (τα λαχανικά βοηθούν στην καλή χώνεψη όλων των τροφών), ενώ γίνεται πιο δύσπεπτο όταν συνδυαστεί με πατάτες, ρύζι ή μακαρόνια. Αυτό συμβαίνει γιατί το κρέας σαν πρωτεϊνική τροφή που είναι χρειάζεται για να χωνευτεί όξινα γαστρικά υγρά. Έτσι το στομάχι εκκρίνει το υδροχλωρικό οξύ που ενεργοποιεί την πεψίνη, για να διασπάσει τις πρωτεΐνες. Οι πατάτες όμως, το ρύζι και τα μακαρόνια, που περιέχουν άμυλο, χρειάζονται άλλες συνθήκες για να χωνευτούν. Φυσικά το στομάχι δεν είναι σε θέση να κάνει τέλεια και τις δύο πέψεις ταυτόχρονα, με αποτέλεσμα να καθυστερεί και να αντιδρά με δυσπεψία. Επίσης κακός συνδυασμός είναι όταν τρώγονται συγχρόνως τρόφιμα με πολλά λιπαρά ή/και πολλές πρωτεΐνες, όπως π.χ. κρέας με τυρί, κάτι που αυξάνει το χρόνο παραμονής τους στο στομάχι.

  Τι να κάνω για να προφυλάξω το στομάχι μου;

  Σχετικές οδηγίες που έχουν εκδοθεί από την Ευρωπαϊκή και την Αμερικανική Γαστρεντερολογική Εταιρεία επισημαίνουν:

  • Να μασάς αργά και καλά κάθε μπουκιά που τρως, γιατί η κακή μάσηση προκαλεί μεγαλύτερη κόπωση στο στομάχι κατά τη διάρκεια της πέψης και συχνά δημιουργεί γαστρίτιδες και άλλες πεπτικές ανωμαλίες.
  • Να πλένεις προσεκτικά τις ωμές τροφές, επειδή μπορεί να φιλοξενούν στην επιφάνειά τους αβγά από παράσιτα ή χημικές ουσίες που έχουν χρησιμοποιηθεί για τις καλλιέργειες.
  • Να τρωςε μόνο όταν πεινάς και πάντα σε ήρεμη ψυχική κατάσταση. Το φαγητό όταν τρώγεται γρήγορα και με νεύρα γεμίζει τον οργανισμό τοξίνες και βλάπτει το στομάχι όπως οι χαλασμένες τροφές.

  Και επίσης να αποφεύγεις...

  • Τις πολύ πικάντικες και καυτερές τροφές – μπορεί να επιδεινώσουν ήδη υπάρχοντα προβλήματα, γιατί αυξάνουν τις εκκρίσεις του γαστρεντερικού συστήματος.
  • Πολύ λιπαρά τρόφιμα, όπως παχιά κρέατα, αλλαντικά, τυριά, σούπες με πολλά ζωικά συστατικά.
  • Τα παστά, τα τηγανητά και τα τσιγαριστά, που είναι οι πιο συχνές αιτίες δυσπεψίας.
  • Τα όσπρια που δεν μούσκεψαν 8-12 ώρες και τα όσπρια μαγειρεμένα σε λίπος. Ο καλύτερος τρόπος μαγειρέματος είναι βρασμένα σούπα με άφθονα λαχανικά, επειδή τα αλκαλικά τους άλατα εξουδετερώνουν τα οξέα τους και τα κάνουν εύπεπτα.
  • Τα πολύ ζεστά ή πολύ παγωμένα ροφήματα, επειδή η «θερμική ανισορροπία» προκαλεί δυσκολία στη χώνεψη και αναιμία του πεπτικού βλεννογόνου, που συχνά έχει επιπτώσεις στην καλή λειτουργία του.
  • Το κάπνισμα, κυρίως με άδειο στομάχι, επειδή η νικοτίνη όταν ανακατεύεται με το σάλιο και την καταπίνεις μπορεί να αναπτύξει μια εξαιρετικά ερεθιστική δράση πάνω στα τοιχώματα των πεπτικών οργάνων, συμβάλλοντας έτσι στη δημιουργία έλκους του στομάχου και του δωδεκαδακτύλου. Επίσης απόφυγε τα οινοπνευματώδη ποτά.
  • Τη βαριά τροφή το βράδυ. Ευνοεί τη δυσπεψία και αυξάνει τις πιθανότητες μιας νυκτερινής οισοφαγικής παλινδρόμησης.

  Tι πρέπει να ξέρω και τι να κάνω

  Ενημερώσου σωστά για να προλάβεις ή και να αντιμετωπίσεις τις 3 πιο συχνές παθήσεις του στομάχου.

  Πεπτικό έλκος: Πολύ πιο συχνό του δωδεκαδακτύλου

  Tι είναι: Πεπτικό έλκος σημαίνει μια περιορισμένη καταστροφή του βλεννογόνου των οργάνων της γαστρεντερικής οδού, με αποτέλεσμα να δημιουργείται έλκος δωδεκαδακτύλου ή στομάχου. Το έλκος του δωδεκαδακτύλου παρουσιάζεται με πολύ μεγαλύτερη συχνότητα (περίπου 7 φορές περισσότερο) από το έλκος του στομάχου, σε άνδρες και γυναίκες, κυρίως στην ηλικία των 35-55 ετών.

  Πώς δημιουργείται το πρόβλημα: Ο κύριος λόγος για τη δημιουργία έλκους στο στομάχι ή στο δωδεκαδάκτυλο είναι η υπερέκκριση υδροχλωρικού οξέος από τα κύτταρα των αδένων του στομάχου. Για την παθογένεια της νόσου ενοχοποιείται επίσης και ένα μικρόβιο, το λεγόμενο ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (H.Pylori), το οποίο καταπίνουμε με τις τροφές ή το νερό. Το μικρόβιο αυτό, που... κατασκηνώνει στο στομάχι, παράγει ουσίες που βλάπτουν τους προστατευτικούς μηχανισμούς του και αργότερα το ένα στα δύο άτομα που είναι φορείς του μικροβίου μπορεί να εκδηλώσει κάποια χρονική στιγμή έλκος. Επίσης, ένα σημαντικό ποσοστό ελκών μπορεί να οφείλεται και σε άλλα αίτια (κληρονομικότητα, κάπνισμα, οινοπνευματώδη ποτά, στρες κ.ά.).

  Τα σημάδια που μαρτυρούν έλκος: Το χαρακτηριστικό σύμπτωμα είναι ένας επίμονος και καυστικός πόνος μεταξύ του στέρνου και της κοιλιάς, που μπορεί να διαρκέσει μερικά λεπτά ή αρκετή ώρα, μετά τα γεύματα ή νωρίς το πρωί. Άλλα συμπτώματα που υπάρχουν τουλάχιστον στα δύο τρίτα των περιπτώσεων είναι φούσκωμα στο στομάχι, εμετός, καούρες και ερυγές (ρεψίματα). Επίσης, το έλκος μπορεί να εμφανιστεί με ανορεξία, γενική δυσφορία, διάρροια ή και δυσκοιλιότητα. Ωστόσο, ακόμα και όταν υπάρχουν οι παραπάνω ενδείξεις, πριν αρχίσεις κάποια θεραπεία, πρέπει να βεβαιωθείς (με τις εξετάσεις που θα συστήσει ο γιατρός) ότι πρόκειται για έλκος και όχι για άλλη σοβαρότερη ασθένεια.

  Διάγνωση & θεραπεία: Ο γιατρός μπορεί να εντοπίσει το πεπτικό πρόβλημα, καθώς και τα αίτια που το προξενούν με τη μέθοδο της γαστροσκόπησης. Επίσης με την εξέταση αυτή μπορεί να διαπιστωθεί εάν το έλκος έχει επουλωθεί πλήρως ή ακόμη εάν πρόκειται για έλκος κακοήθους μορφής. Σε ό,τι αφορά τη θεραπεία, σήμερα υπάρχουν ειδικά φάρμακα που έχουν τη δυνατότητα να μειώνουν την έκκριση του γαστρικού οξέος, ενώ πολύ ενθαρρυντικά είναι και τα αποτελέσματα από τις θεραπείες της εκρίζωσης του Η.Pylori. Σε αυτή την περίπτωση χρησιμοποιείται ένας συνδυασμός αντιβιοτικών και αντιελκωτικών φαρμάκων, που έχουν την ικανότητα να εκριζώνουν το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, επιτυγχάνοντας έτσι το ποσοστό υποτροπής του έλκους ανά έτος να πέφτει στο 1- 2%.

  Η γαστρίτιδα σε δύο ταμπλό

  Τι είναι: Η γαστρίτιδα είναι μια κατάσταση που προκύπτει από διάφορους παράγοντες που ερεθίζουν ή βλάπτουν το βλεννογόνο (εσωτερική πλευρά) του στομάχου. Υπάρχουν διάφορα είδη γαστρίτιδας. Η βασική όμως διαφορά εντοπίζεται ανάμεσα στην οξεία και τη χρόνια.

  Πώς δημιουργείται το πρόβλημα: Η οξεία μορφή μπορεί να εκδηλωθεί έπειτα από κατάχρηση ουσιών που ερεθίζουν ιδιαίτερα το στομάχι ή όταν βρισκόμαστε κάτω από συνθήκες υπερβολικού στρες. Στις περιπτώσεις αυτές η υπερπαραγωγή γαστρικών υγρών είναι άμεση και η καούρα πολύ έντονη. Η χρόνια γαστρίτιδα αντίθετα δεν έχει έντονα ενοχλήματα, όμως τα συμπτώματα είναι σχεδόν μόνιμα και μπορεί εύκολα να οδηγήσει σε έλκος, καθώς με τη συνεχή φλόγωση ο βλεννογόνος του στομάχου γίνεται όλο πιο λεπτός και ευαίσθητος.

  Τα σημάδια που μαρτυρούν γαστρίτιδα: Η οξεία γαστρίτιδα εμφανίζεται ξαφνικά και είναι πολύ πιθανό να προκαλέσει ναυτία και πόνο, κάψιμο ή δυσφορία στην άνω κοιλιακή χώρα. Η χρόνια γαστρίτιδα αναπτύσσεται σταδιακά και είναι πιο πιθανό να προκαλέσει ένα χαλαρό, ήπιο πόνο και ένα αίσθημα πληρότητας ή απώλεια της όρεξης μετά τη λήψη τροφής. Για πολλούς ανθρώπους όμως η χρόνια γαστρίτιδα δεν προκαλεί καθόλου συμπτώματα.

  Διάγνωση & θεραπεία: Και σε αυτή την περίπτωση η γαστροσκόπηση βοηθά το γιατρό να εντοπίσει τα αίτια ή τη μορφή της γαστρίτιδας και να χορηγήσει την κατάλληλη θεραπεία. Επίσης, με τη βοήθεια ειδικών φαρμάκων αλλά και τροποποιώντας τη διατροφή σας μπορείς να καταπολεμήσεις πολλά από τα ενοχλήματα της πάθησης και στις δύο μορφές της. Στην οξεία μορφή π.χ., όταν πρέπει να «σβήσεις» επειγόντως την καούρα, είναι προτιμότερο να καταναλώνεις κρύες τροφές. Στις χρόνιες περιπτώσεις, όμως, ενδείκνυνται οι χλιαρές τροφές. Το ψωμί ολικής αλέσεως, οι φρυγανιές και γενικά τα δημητριακά είναι από τις τροφές που ωφελούν και τις δύο μορφές γαστρίτιδας, γιατί λειτουργούν ως μονωτικό υλικό ανάμεσα στα τοιχώματα του στομάχου και τα γαστρικά υγρά, μειώνοντας έτσι τις καούρες.

  Οισο­φα­γική παλινδρόμηση: Έχω μια καούρα...

  Τι είναι & πώς δημιουργείται: Υπό φυσιολογικές συνθήκες η τροφή από τη στιγμή που περνά στο στομάχι μέσω του οισοφάγου απομονώνεται στον κάτω οισοφαγικό σφικτήρα που κανονικά «κλείνει» μόλις περάσει η τροφή. Εάν όμως παραμείνει «ανοιχτός», επιτρέπει στο όξινο περιεχόμενο του στομάχου να μετακινηθεί προς τον οισοφάγο, προκαλώντας συμπτώματα οισοφαγικής παλινδρόμησης (γεύση ξινού ή πικρού υγρού στο λαιμό και στο στόμα, καθώς και αίσθημα καούρας), η οποία εκτιμάται ότι ταλαιπωρεί 4 στους 10 Έλληνες.

  Τα σημάδια που μαρτυρούν οισοφαγική παλινδρόμηση: Οι συχνές καούρες είναι το κυριότε­ρο σύμπτωμα της οισο­φα­γικής παλινδρόμησης, της πάθησης που οφείλεται στην κακή λειτουργία του οισοφαγικού σφιγκτήρα. Η παλινδρόμηση, που χαρακτηρίζεται επίσης και από γεύση ξινού ή πικρού υγρού στο λαιμό και στο στόμα, γίνεται ιδιαίτερα αντιληπτή όταν είσαι ξαπλωμένη.

  Διάγνωση & θεραπεία: Εφόσον διαπιστωθεί η πάθηση με τη γαστροσκόπηση, ο γαστρεντερολόγος θα συστήσει φαρμακευτική αγωγή, καθώς και ορισμένες αλλαγές στις διατροφικές σου συνήθειες. Είναι βασικό όσοι έχουν προδιάθεση για καούρες ή αντιμετωπίζουν πρόβλημα συχνής οισοφαγικής παλινδρόμησης να αποφεύγουν λίπη, σοκολάτα, αλκοόλ αλλά και την κατανάλωση αεριούχων ποτών, επειδή αυτές οι ουσίες χαλαρώνουν τον κατώτερο οισοφαγικό σφιγκτήρα. Παράλληλα πρέπει να αποφεύγουν το κάπνισμα, τα στενά ρούχα και τις σφικτές ζώνες, που επίσης βοηθούν στη χαλάρωση του σφικτήρα. Και βέβαια, ο βραδινός ύπνος με ελαφρύ στομάχι ελαττώνει την έκκριση καυστικού οξέος, περιορίζοντας τις πιθανότητες μιας νυχτερινής παλινδρόμησης.

  ---

  Μοναδική στις πεπτικές παθήσεις η μαστίχα

  Η μαστίχα φαίνεται να παίζει καθοριστικό ρόλο στην πρόληψη και τη θεραπεία παθήσεων του πεπτικού συστήματος (έλκος, δυσπεψία κ.ά.). Οι μελέτες που διεξήγαγαν αρχικά Βρετανοί ερευνητές –στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Νότιγχαμ (1998)– και στη συνέχεια πολλοί ακόμα επιστήμονες σε Ευρώπη και ΗΠΑ επισημαίνουν ότι ακόμα και ένα γραμμάριο μαστίχας ημερησίως (που θα χορηγείται επί δύο εβδομάδες) είναι ικανό να καταστείλει τη δράση του κύριου υπεύθυνου για το έλκος «ελικοβακτηριδίου του πυλωρού». Επίσης θεαματικά ήταν τα αποτελέσματα από μελέτη που διεξήχθη στο Σκυλίτσειο Γενικό Νοσοκομείο Χίου, ως προς την ευεργετική δράση της μαστίχας σε ασθενείς με προβλήματα δυσπεψίας. Σύμφωνα με το γαστρεντερολόγο, δρα Κ. Ντάμπο: «Για τρεις εβδομάδες 54 ασθενείς έπαιρναν ένα γραμμάριο μαστίχας την ημέρα και παράλληλα ο ίδιος αριθμός ασθενών ελάμβανε εικονικό φάρμακο. Το 75% των ασθενών που πήραν τη μαστίχα είχαν σημαντική βελτίωση, ενώ μόνο το 41% των ασθενών που πήραν εικονικό φάρμακο σημείωσε βελτίωση».

  Πώς θα βρεις αν έχεις το ελικοβακτηρίδιο

  Υπάρχουν αρκετές μέθοδοι για να διαπιστωθεί αν ανήκεις στην ομάδα των ατόμων που έχουν το ελικοβακτηρίδιο στο στομάχι τους. Οι πιο διαδεδομένες είναι:

  • Μια απλή εξέταση αίματος (η οποία βρίσκει τα αντισώματα του βακτηριδίου στο αίμα).
  • Δοκιμασία αναπνοής (με δύο εκπνοές σε ειδικό μηχάνημα).

  ΑΠΟ ΤΗ ΡΙΤΑ ΒΕΛΩΝΗ

  Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Αρμονία, τεύχος 163

  Update: Σεπτέμβριος 2015.